Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!Σήμερα Δευτέρα στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν ξεκινά η 29η διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, με τους ηγέτες των χωρών που συμμετέχουν, να μην έχουν καμία αμφιβολία ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα αποσύρει τη χώρα από τη Συμφωνία του Παρισιού και ότι θα χρειαστεί να προχωρήσουν χωρίς την αμερικανική κυβέρνηση.
«Το πρόβλημα είναι κοινό και δεν θα επιλυθεί από μόνο του, χωρίς διεθνή συνεργασία», προειδοποίησε ο Ραλφ Ρεγκενβάνου, απεσταλμένος του Βανουάτου, ενός μικρού νησιωτικού κράτους στον Ειρηνικό Ωκεανό, ενώ υποσχέθηκε να απευθύνει έκκληση «στον επόμενο πρόεδρο ενός από τους μεγαλύτερους ρυπαντές παγκοσμίως», αναφερόμενος στον Ρεπουμπλικάνο.
Αρκεί μια υπογραφή του Τραμπ μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου για να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από τη συμφωνία αυτή που υπέγραψαν το 2015 οι περισσότερες χώρες του κόσμου, με εξαίρεση το Ιράν, την Υεμένη και τη Λιβύη.
Μετά τις αμερικανικές εκλογές την προηγούμενη Τρίτη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογραμμίζουν την ανάγκη να ενισχύσουν τις προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, προκειμένου να αντισταθμίσουν την αμερικανική υποχώρηση από τις δεσμεύσεις στον τομέα αυτό. Ωστόσο, η συμμετοχή ευρωπαίων ηγετών στην COP30 φαίνεται να είναι περιορισμένη. Ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Όλαφ Σολτς δεν θα παρευρεθούν στη σύνοδο κορυφής, ενώ η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Αναλένα Μπέρμποκ, παραδέχτηκε ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είναι εύκολες και ότι η απουσία υψηλόβαθμων ηγετών από την Ευρώπη δείχνει την «πολιτική δυστοκία» της ΕΕ για το θέμα της κλιματικής αλλαγής.
Ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος θα φιλοξενήσει την επόμενη COP στην Βραζιλία το 2025, επίσης δεν θα παραστεί στη σύνοδο, ενώ ο Κολομβιανός πρόεδρος Γκουστάβο Πέτρο ακύρωσε τη συμμετοχή του λόγω των καταστροφικών πλημμυρών στη χώρα του. Επιπλέον, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Ντικ Σχοφ αποφάσισε να μην παραστεί, λόγω των βίαιων επεισοδίων εναντίον Ισραηλινών που σημειώθηκαν στο Άμστερνταμ.
Παρουσία Ταλιμπάν και Ενστάσεις ΜΚΟ
Από την άλλη, παρά τις απουσίες των κορυφαίων ηγετών, η συμμετοχή των Ταλιμπάν είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενη. Η παρουσία τους στο Μπακού προκαλεί αντιδράσεις, καθώς πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) καταγγέλλουν το γεγονός ότι μια χώρα με πετρελαιοπαραγωγή όπως το Αζερμπαϊτζάν, η οποία συνεχίζει να περιορίζει τις ελευθερίες των πολιτών και συλλαμβάνει ακτιβιστές για το κλίμα, φιλοξενεί μια τέτοια κρίσιμη διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή.
Συμμετοχή και Διαπιστεύσεις
Ο ΟΗΕ Κλίμα έχει ανακοινώσει ότι περίπου 51.000 άτομα έχουν λάβει διαπίστευση για τη σύνοδο, αριθμός χαμηλότερος από τους συμμετέχοντες στην COP28 στο Ντουμπάι, γεγονός που ενδέχεται να δείχνει μειωμένο ενδιαφέρον για τη διάσκεψη φέτος, παρά τις αυξημένες προκλήσεις για τον πλανήτη.
Ιστορικό: Η Συμφωνία του Παρισιού και οι Υποσχέσεις Χρηματοδότησης
Η Συμφωνία του Παρισιού (2015) έθεσε ως στόχο τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στους 2°C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, με την επιθυμία να περιοριστεί ακόμη περισσότερο στους 1,5°C. Ωστόσο, για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, είναι απαραίτητο οι ανεπτυγμένες χώρες να προσφέρουν χρηματοδοτική βοήθεια στις αναπτυσσόμενες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, μέσω ενός ταμείου κλιματικής βοήθειας. Στην COP15 (2009 στην Κοπεγχάγη), οι ανεπτυγμένες χώρες δεσμεύτηκαν να προσφέρουν 100 δισεκ. δολάρια ετησίως από το 2020 για να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να προσαρμοστούν στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Ωστόσο, η παροχή αυτών των χρημάτων δεν έχει τηρηθεί πλήρως και η ανάγκη για αύξηση της βοήθειας είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Οι Προκλήσεις και η Κρίσιμη Συζήτηση για τη Χρηματοδότηση
Ο Αντόνιο Αγιεμπάρε, πρόεδρος του μπλοκ G77+Κίνα που εκπροσωπεί τις αναπτυσσόμενες χώρες, προειδοποίησε ότι η συζήτηση για το χρηματοδοτικό πλαίσιο θα είναι δύσκολη. Όπως τόνισε, όταν η συζήτηση στρέφεται γύρω από τα χρήματα, οι πραγματικοί στόχοι και οι προθέσεις των χωρών αποκαλύπτονται. Παρόλο που το 100 δισεκ. δολάρια που υποσχέθηκαν οι πλούσιες χώρες είχαν χρησιμοποιηθεί κυρίως για τη χρηματοδότηση έργων όπως ηλιακά πάνελ και φράγματα, τα ποσά αυτά δεν ήταν αρκετά και οι αναπτυσσόμενες χώρες απαιτούν αυξημένη χρηματοδότηση για να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες ανάγκες.
Ο Έβανς Ενζέβα από το Μαλάουι (εκπρόσωπος των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών) κάλεσε τις πλούσιες χώρες να βάλουν χρήματα στο τραπέζι, προκειμένου να δείξουν πραγματική ηγεσία. Ωστόσο, οι οικονομικές συνθήκες στις πιο πλούσιες χώρες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, καθιστούν δύσκολη την αύξηση αυτών των χρηματοδοτικών υποσχέσεων, καθώς οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν εσωτερικές πιέσεις για λιτότητα και περικοπές.
Κριτική και Αντιδράσεις
Από την πλευρά τους, οι αναπτυσσόμενες χώρες και ο Κινέζος διαπραγματευτής επιμένουν ότι η Κίνα δεν έχει καμία υποχρέωση να αναλάβει μέρος της χρηματοδότησης, δεδομένου ότι η Συμφωνία του Παρισιού και τα κείμενα του ΟΗΕ ορίζουν ότι αυτή η ευθύνη βαραίνει μόνο τις ανεπτυγμένες χώρες. Η Κίνα θεωρεί ότι οι αναπτυγμένες χώρες πρέπει να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους και δεν συμφωνεί με τη μετάθεση των ευθυνών.
Η Θέση του ΟΗΕ και η Στρατηγική για την Αύξηση των Χρηματοδοτήσεων
Ο Σάιμον Στιλ, επικεφαλής του ΟΗΕ Κλίμα, τόνισε την ανάγκη των πλουσίων χωρών να επενδύσουν περισσότερα χρήματα για την κλιματική αλλαγή, επισημαίνοντας ότι κανένας δεν θα αποφύγει τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη, καθώς μια αυξανόμενη θερμοκρασία θα πλήξει όλες τις οικονομίες. Αυτό περιλαμβάνει και τις οικονομίες των χωρών της G20, που ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρές συνέπειες από την κλιματική κρίση.
