Οι πιέσεις αυτές μεταφέρονται ακολούθως με τη μορφή ωμών εκβιασμών, όπως απειλές για δυσμενή μετάθεση και άλλα, προς το βοηθητικό προσωπικό, χωρίς τη συμβολή του οποίου η διενέργεια επεμβάσεων είναι είτε εντελώς αδύνατη είτε εξαιρετικά επικίνδυνη για τον ασθενή. Έτσι γίνεται πλέον ολοφάνερο ότι η συμμετοχή των υγειονομικών στο ιδιωτικό ΕΣΥ δεν είναι και τόσο προαιρετική όσο διαβεβαίωνε ο υπουργός στην αρχή της θητείας του.
Στόχος του όλου εγχειρήματος δεν είναι φυσικά ούτε η οικονομική ενίσχυση των υγειονομικών του ΕΣΥ, που είναι από τους πλέον χαμηλόμισθους στην Ευρώπη, ούτε και η αποσυμφόρηση της λίστας των ασθενών σε αναμονή, όπως ισχυρίζεται το υπουργείο. Αυτό που παρατηρείται ευρύτατα μετά και την επίσημη έναρξη των απογευματινών χειρουργείων είναι ότι μεταφέρονται προγραμματισμένα χειρουργεία της πρωινής λίστας σε απογευματινές ώρες με ιδιωτικό καθεστώς προκειμένου να επιδείξουν έργο οι διοικήσεις, ενώ παράλληλα το πρωινό πρόγραμμα χειρουργείων μένει ΚΕΝΟ! Φαίνεται δηλαδή πως, παρά τις εγγυήσεις του υπουργείου υγείας ότι τα απογευματινά χειρουργεία δεν θα επηρεάσουν την εύρυθμη λειτουργία του δημόσιου νοσοκομείου και ότι δεν θα τεθούν στο περιθώριο οι “ευάλωτοι” – κατά τον χαρακτηρισμό του κ. Γεωργιάδη – ασθενείς της πρωινής λίστας, στην πραγματικότητα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο, από την πρώτη κιόλας μέρα. Αυτό που ο ασθενής ούτως ή άλλως δικαιούται δωρεάν λανσάρεται ως μία συμφέρουσα συναλλαγή κατά την οποία ΑΡΧΙΚΑ ο ίδιος δεν θα χρεώνεται τίποτα. Σταδιακά βέβαια και αφού λήξει η προσφορά των δωρεάν απογευματινών (η αρχική προσφορά των 50.000 χειρουργείων έπεσε εν τω μεταξύ στις 37.000), ο πολίτης θα αντιληφθεί ότι εκτοπίζεται δια παντός από την παροχή δημόσιας δωρεάν υγείας.
Παράλληλα, το οικονομικό τυράκι στους χειρουργούς του ΕΣΥ λειτουργεί ως δούρειος ίππος για την είσοδο του μεγάλου ιδιωτικού κεφαλαίου στα δημόσια νοσοκομεία. Και ιδού το σχέδιο.
Κατά το πρότυπο των προμηθευτών ενέργειας που εκμεταλλεύονται τις εγκαταστάσεις και το δίκτυο της ΔΕΗ πουλώντας υπηρεσίες με μηδενικό για αυτούς κόστος, τα FUND της υγείας θα δεσμεύουν τις υποδομές του ΕΣΥ – και ενδεχομένως και τμήμα του προσωπικού του – προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες επί πληρωμή που δεν θα καλύπτονται πλέον από κανένα ταμείο ανάκαμψης, παρά από την τσέπη του ασθενούς. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα προκύψει νομοτελειακά μία συνολική ανακατανομή της τράπουλας και στο εργασιακό θέμα, προς το χειρότερο. Το στοίχημα είναι τεράστιο, όπως και οι πολιτικές δεσμεύσεις προς το ιδιωτικό κεφάλαιο, γι αυτό και τα απογευματινά χειρουργεία θα επιβληθούν με το ρόπαλο. Επόμενο είναι ο ιδιωτικός παράγοντας να εξαπλωθεί τελικά σαν γάγγραινα μέσα στο ΕΣΥ καταργώντας ολοκληρωτικά το δημόσιο χαρακτήρα του. Ο ασθενής θα πληρώνει για όλα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο βρέθηκε για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας και η λειτουργία των παθολογοανατομικών εργαστηρίων με αφορμή καταγγελίες για πολύμηνες καθυστερήσεις στην απόδοση απαντήσεων βιοψιών. Η συγκυρία ανάδειξης αυτών των καθυστερήσεων δεν είναι τυχαία καθώς το υπουργείο έχει εξαγγείλει προ πολλού την πλήρη αναδιάρθρωση του εργαστηριακού τομέα προκειμένου αυτός να είναι συμβατός με τις απαιτήσεις του νέου ιδιωτικού ΕΣΥ. Δηλαδή ενός ΕΣΥ με προσανατολισμό στα μεγάλα κέρδη που φέρνει ο χειρουργικός τομέας, σε αντίθεση με τον παθολογικό τομέα που μοιραία για το λόγο αυτό έχει απαξιωθεί. Βάσει αυτής της συνθήκης, τα παθολογοανατομικά εργαστήρια, που είναι μεν ένας τομέας οικονομικά ασύμφορος γιατί δεν φέρνει κανένα κέρδος, αποτελούν ωστόσο αναγκαίο κακό, ως αναπόσπαστο παρακολούθημα του χειρουργικού τομέα. Μεταξύ άλλων θα πρέπει και ο ασθενής/πελάτης να φεύγει από το μαγαζί έχοντας το πλήρες σέρβις με την απόδοση της απάντησης της βιοψίας του.
Έχοντας κατά νου όλα τα παραπάνω προκαλεί μεγάλη έκπληξη η ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρίας Παθολογικής Ανατομικής σύμφωνα με την οποία διατυπώθηκε προς το υπουργείο η πρόταση για “ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ κατά περιφέρειες Εργαστηρίων με μικρό και μεγάλο φόρτο εργασίας, για τη βέλτιστη λειτουργία(!) και αποδοτικότητα(!) του συνόλου των εργαστηρίων”, όπως αναφέρει η ανακοίνωση.
Δηλαδή σύμφωνα με το ΔΣ της Εταιρείας, το πρόβλημα των τεράστιων διαγνωστικών χρόνων που τίθεται στο επίκεντρο της ανακοίνωσης και που οφείλεται σε φόρτο εργασίας λόγω έλλειψης γιατρών, θα λυθεί αν λιγοστέψουν κι άλλο τα υπάρχοντα εργαστήρια! Μα τότε για ποιο λόγο να εισακούσει το υπουργείο την αλλοπρόσαλλη έκκληση της Εταιρείας για προσλήψεις προσωπικού και δημιουργία οργανικών θέσεων, όπως αυτή διατυπώνεται λίγο παρακάτω στην ίδια ανακοίνωση;
Βάσει ποιας μαθηματικής εξίσωσης, οι συγχωνεύσεις εργαστηρίων θα οδηγήσουν σε προσλήψεις, όταν και τα παιδάκια του δημοτικού γνωρίζουν ότι η συγχώνευση φορέων συνεπάγεται ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ υφιστάμενων οργανικών θέσεων και όχι δημιουργία νέων;
Περαιτέρω, εντύπωση στην εν λόγω ανακοίνωση προκαλεί η ντε φάκτο αποδοχή από τα μέλη του ΔΣ του θέματος της υποχρεωτικότητας της συμμετοχής των Παθολογοανατόμων στα απογευματινά χειρουργεία, τη στιγμή που, πέραν των προφορικών, προσχηματικών εγγυήσεων του υπουργείου, υπάρχει κατόπιν αιτήματος της ίδιας της Εταιρείας και νομική γνωμοδότηση της ΟΕΝΓΕ, βάσει της οποίας:
1) Ο νόμος προβλέπει ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ συμμετοχής των γιατρών στα απογευματινά χειρουργεία και όχι υποχρέωση. Κατά συνέπεια ο γιατρός που ΔΕΝ έχει ΔΗΛΩΣΕΙ συμμετοχή, όχι μόνο δικαιούται αλλά ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΤΑΙ να ΜΗΝ συμμετέχει σε παροχή υπηρεσίας που αφορά σε ιδιωτικό έργο εντός του ΕΣΥ.
2) Η σχετική υπουργική απόφαση για τα απογευματινά χειρουργεία επίσης δεν προβλέπει καμία εμπλοκή άλλων υγειονομικών πλην χειρουργών και αναισθησιολόγων στα ιδιωτικά χειρουργεία, γι αυτό και δεν προβλέπεται σχετική αμοιβή. Αλλά ακόμα και αν προβλεπόταν αμοιβή, ο προαιρετικός χαρακτήρας της συμμετοχής δεν ακυρώνεται.
Γιατί λοιπόν η Παθολογοανατομική Εταιρεία στην ίδια ανακοίνωσή της ζητάει να υπάρχει δυνατότητα επιλογής συμμετοχής στα απογευματινά χειρουργεία, τη στιγμή που γνωρίζει ότι η δυνατότητα αυτή υπάρχει βάσει νόμου, θέτοντας έτσι η ίδια υπό αμφισβήτηση τα αυτονόητα;
Γιατί η Εταιρεία δεν λαμβάνει υπόψη τη γνωμοδότηση της ΟΕΝΓΕ την οποία αιτήθηκε;
Γιατί προβαίνει σε ανούσιες διαπραγματεύσεις με το υπουργείο παζαρεύοντας ένα χαρτζιλίκι για τη συμμετοχή μας στα απογευματινά χειρουργεία, με αντίτιμο την πλήρη απορρύθμιση των ήδη επιβαρυμένων εργαστήριων (που θα είναι ακόμα λιγότερα μετά τις προτεινόμενες συγχωνεύσεις) με εξοντωτικά ωράρια εργασίας έως και τις δώδεκα τη νύχτα, διακυβεύοντας τα λίγα κεκτημένα του κλάδου και περισσότερο ακόμη την ασφάλεια της διάγνωσης;
Για ποιο λόγο η Παθολογοανατομική Εταιρεία έσπευσε προκαταβολικά, πριν ακόμα την επίσημη έναρξη των απογευματινών χειρουργείων, να προτρέψει τα μέλη της να παραλαμβάνουν ασυζητητί τα χειρουργικά υλικά που προκύπτουν από το ιδιωτικό έργο, μέχρι νεοτέρας;
Τι είδους διαπραγμάτευση είναι αυτή όπου παραχωρούνται εκ των προτέρων αυτά που διεκδικεί η άλλη πλευρά άνευ όρων;
Κερασάκι στην τούρτα αποτελεί δε η πρόταση για διασύνδεση των εργαστηρίων με την πλατφόρμα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης ΗΔΙΚΑ, που είναι παρεμπιπτόντως ήδη σε πλήρη εξέλιξη. Η πλατφόρμα αυτή είναι ένα ξέφραγο αμπέλι προσωπικών ιατρικών δεδομένων όπου έχουν ελεύθερη πρόσβαση οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες στις οποίες σύντομα θα υποχρεωθούν να καταφύγουν οι πολίτες ώστε να διατηρήσουν την ελπίδα στην όποια περίθαλψη.
Αν μη τι άλλο η Παθολογοανατομική Εταιρεία φαίνεται να είναι πλήρως εναρμονισμένη με την πολιτική γραμμή του υπουργείου που προβλέπει συγχωνεύσεις νοσοκομείων και φορέων και τελικά κλείσιμο πολλών υγειονομικών δομών σε όλη την επικράτεια προκειμένου να παραμείνει μόνο ένα φιλέτο του ΕΣΥ που έχει ήδη εκχωρηθεί στους ιδιώτες. Την προσοχή τραβάει εξάλλου και η ίδια η διατύπωση των προτάσεων, που θυμίζει έντονα την τεχνοκρατική φρασεολογία στα νομικά κείμενα της ατζέντας των ιδιωτικοποιήσεων. Προφανώς ούτε ο ίδιος ο υπουργός δεν θα μπορούσε να έχει κάνει καλύτερη διατύπωση εάν υπαγόρευε ο ίδιος τις “προτάσεις” της Παθολογοανατομικής Εταιρείας.
Δυστυχώς το τοπίο της υγείας σε αυτή την τόσο κρίσιμη περίοδο έχει κατακλυστεί από επίδοξους διαπραγματευτές που παίζουν στα ζάρια όχι μόνο το εργασιακό μέλλον των υγειονομικών αλλά και το μέλλον της δημόσιας υγείας εν γένει. Το υπουργείο υγείας θα πρέπει να έχει κάθε λόγο να είναι ευχαριστημένο..
Αργυρώ Σαββανή
Ιατρός Παθολογοανατόμος