ΙΦΕΤ:Αυξάνεται συνεχώς η δαπάνη – Ανάγκη αναθεώρησης του πλαισίου λειτουργίας

Παρ ’όλες τις διαβεβαιώσεις από τα πιο επίσημα χείλη του υπουργείου Υγείας  για δραστική μείωση της δαπάνης του ΙΦΕΤ αυτή αυξήθηκε το 2024 στα 279 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 ήταν περίπου στα 265,9 εκατ. ευρώ (αύξηση +4.9% σε σχέση με το 2023).

Την μελλούμενη κάθε φορά αύξηση της δαπάνης του ΙΦΕΤ την επισημαίνουν και οι παράγοντες της αγοράς. Πριν λίγο καιρό ο κ. Καρόκης αναφερόμενος στο ρόλο του ΙΦΕΤ στο ελληνικό οικοσύστημα του φαρμάκου, σημείωσε ότι «ενώ καλύπτει κρίσιμες ανάγκες σε φάρμακα για το σύστημα υγείας, συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης και των επιστροφών, δημιουργώντας νέες δημοσιονομικές πιέσεις. Η συνεχής αύξηση της δαπάνης του ΙΦΕΤ, από 64 εκατομμύρια ευρώ το 2019 σε εκτιμώμενα 490 εκατομμύρια ευρώ το 2024, αναδεικνύει την ανάγκη για αναθεώρηση του πλαισίου λειτουργίας του ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η αποδοτικότητα του συστήματος υγείας». Άλλος θεσμικός παράγοντας της φαρμακοβιομηχανίας σχολιάζοντας πιο σκωπτικά σε συνέδριο, είχε πει «ότι το ΙΦΕΤ εξελίσσεται σε μία πολύ καλή φαρμακοβιομηχανία με τζίρο εκατοντάδων εκατομμυρίων». Ενώ ακόμα και καθηγητές από το εξωτερικό και σύμβουλοι του υπουργείου υγείας είχαν πει ότι « το κανάλι του ΙΦΕΤ αλλά και η έλλειψη καθοδήγησης της συνταγογράφησης, καθιστούν δυσλειτουργίες που επηρεάζουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σήμερα το ΙΦΕΤ καθιστά εναλλακτικό κανάλι για τη διανομή φαρμάκων, αποφεύγοντας την πληρωμή του μέσου όρου του clawback της αγοράς. Ταυτόχρονα όμως, λογίζεται ως εταιρεία και οποιαδήποτε αγορά από αυτό, αυξάνει το συνολικό ποσό των αγορών και των επιστροφών για τις άλλες εταιρείες. Η προαναφερθείσα διαδικασία, έχει ως αποτέλεσμα τη διόγκωση της ήδη υπάρχοντος δημοσιονομικού κενού, ενώ το ΙΦΕΤ, καταλήγει να αντιτίθεται στις αρχές επάνω στις οποίες δημιουργήθηκε και λειτουργεί. Η μείωση της δαπάνης και η ποσοτικοποίηση των παρεμβάσεων μπορούν να είναι οι πρώτοι στόχοι για μείωση των στρεβλώσεων».

Μελέτη με τα μερίδια αγοράς φαρμακαποθηκών

Παρ’ όλες όμως τις επισημάνσεις των ειδικών και των ανθρώπων της αγοράς τίποτα δεν άλλαξε στο τρόπο λειτουργίας του. Το ΙΦΕΤ που εισάγει τα φάρμακα και τα διανέμει πήρε την απόφαση να προμηθευτεί μελέτη με τα μερίδια αγοράς φαρμακαποθηκών προκειμένου να χρησιμοποιηθεί, όπως αναφέρεται και σε σχετική απόφαση που έχει αναρτηθεί στη Διαύγεια, ως υποστηρικτικό εργαλείο της Διοίκησης του ΙΦΕΤ !! Δεν ξέρει σε ποιες φαρμακαποθήκες τα διανέμει και ήθελε κάποιον τρίτο να του δώσει τα μερίδια αγοράς που ελέγχουν. Ο ΕΟΦ που έχει και ο ίδιος δημιουργήσει πληροφοριακό σύστημα για τη παρακολούθηση των φαρμάκων σε όλο το δίκτυο διανομής δεν γνωρίζει που είναι και μονομετοχική εταιρεία του;  Ποιος είναι υπεύθυνος για τη διακίνηση των φαρμάκων; Η εταιρεία μελετών ή ο ΕΟΦ; Να υπενθυμίσουμε ότι πριν λίγες ημέρες ξεκίνησε τη λειτουργία του και ο HMVO για τη διακίνηση και τον έλεγχο των ψευδεπίγραφων φαρμάκων!! Λέτε να δούμε κάποια άλλη τρίτη εταιρεία να το κάνει και αυτό;

• Αυτή η μελέτη λένε ότι έγινε γιατί κάποιος επιχειρηματίας από τον χώρο των φαρμακαποθηκών γνωστοποίησε στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ότι η διάθεση των σκευασμάτων από τον ΙΦΕΤ έχει αστοχίες και πρέπει να διορθωθούν καθώς έχει δημιουργηθεί ένα στρεβλό και προνομιακό περιβάλλον για κάποιους παίκτες της αγοράς!  Και σαν παράδειγμα παρουσίασε την περίπτωση σκευάσματος που η ζήτησή του – στην ελληνική αγορά – μπορεί να φτάνει και τα 300.000 τεμάχια το έτος! Αυτό το σκεύασμα με αυτές τις πωλήσεις δεν έπρεπε να το εισάγει κανονικά η φαρμακοβιομηχανία που το παράγει και να έχει πάρει τιμή μέσω του ΕΟΦ;

Τελικά το ΙΦΕΤ με αυτά και με αυτά εμφανίζεται σαν τη χρυσή κότα που κάνει το χρυσό αυγό και όλοι μπορούν να είναι ικανοποιημένοι. Είχαμε αναφερθεί και πριν 4 μήνες για το ύψος του clawback που πλήττει φαρμακευτικές και ασθενείς αλλά το ΙΦΕΤ ακόμα το χρωστάει και είχαμε αναρωτηθεί αν μπορεί να υπάρξουν καλύτερες ημέρες το 2025 . Απάντηση δεν πήραμε αλλά μάλλον θα είναι ίδιες. Αν κατέβαλε και το ΙΦΕΤ το clawback όπως όφειλε και όπως έχει καταγραφεί στον ΕΟΠΠΥ εδώ και χρόνια τα πράγματα θα ήταν σίγουρα καλύτερα και πιο δίκαια!!Αλλά είπαμε εκεί διορίζονται παλιοί και νέοι φίλοι .

Να θυμίσουμε επίσης ότι ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού, Άρης Αγγελής είχε εξαγγείλει ότι στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης των προβλημάτων, δυσλειτουργιών και στρεβλώσεων και πέρα από άλλες πολιτικές που προωθούνται, το ΙΦΕΤ ετοιμάζει στο άμεσο μέλλον «ένα σύμπλεγμα προηγμένων ηλεκτρονικών συστημάτων διαχείρισης παραγγελιών». Ο λόγος για το «Προηγμένο Ηλεκτρονικό Σύστημα Διαχείρισης Παραγγελιών για Βελτιστοποίηση της Απόδοσης και της Διαθεσιμότητας Φαρμακευτικών Προϊόντων» το οποίο βασίζεται σε τρεις πλατφόρμες, η ανάπτυξη των οποίων είναι σε εξέλιξη.

Ειδικότερα, πρόκειται για:
1. Την πλατφόρμα διερεύνησης, συλλογής και σύγκρισης τιμών ανά δραστική ουσία/ φαρμακευτικό σκεύασμα από τις υποβληθείσες προσφορές των εκάστοτε προμηθευτών, για την εκτέλεση παραγγελιών. Όπως εξήγησε ο κ. Αγγελής, αποτελεί ένα δυναμικό σύστημα αγορών όπου οι προμηθευτές θα ενημερώνονται για τις ανάγκες του ΙΦΕΤ και θα μπορούν να υποβάλλουν αντίστοιχη προσφορά, είτε είναι ήδη εγγεγραμμένοι στο μητρώο προμηθευτών, είτε επιθυμούν να εγγραφούν, λαμβάνοντας ενημέρωση με τις προδιαγραφές της παραγγελίας.
2. Την πλατφόρμα «Εντολής – Έρευνας Αγοράς – Εισαγωγών» για το σύνολο των έκτακτων εντολών. Η συγκεκριμένη συνιστά ένα δυναμικό σύστημα εντολών έρευνας αγοράς, όπου θα αποτυπώνεται η πλήρης διαδικασία για την προμήθεια δραστικών ουσιών/φαρμακευτικών σκευασμάτων (ετήσιας) μόνιμης, αλλά και έκτακτης κάλυψης (για ορισμένο χρονικό διάστημα), που είναι απαραίτητα για την κάλυψη θεραπευτικών αναγκών του πληθυσμού.
3. Την ηλεκτρονική πλατφόρμα για την πρόβλεψη και παρακολούθηση των παραγγελιών, για την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ ΕΟΠΥΥ και ΙΦΕΤ για την ιχνηλασιμότητα της παραγγελίας. Η συγκεκριμένη εφαρμογή θα αφορά σε ένα λογισμικό για την προμήθεια φαρμάκων και τις προβλέψεις αγορών, βάσει ρεαλιστικών εκτιμήσεων, ώστε να καλύπτονται επαρκώς όλες οι ανάγκες. Με την ηλεκτρονική αυτή πλατφόρμα θα καταστεί δυνατή η παρακολούθηση της παραγγελίας σε όλα τα στάδια τόσο από τον ΕΟΠΥΥ, όσο και από τον ασθενή, μειώνοντας σημαντικά τους χρόνους παράδοσης και αντίστοιχα αναμονής των ασθενών.

Για όλα τα προγράμματα αυτά δεν έχουμε καμία ενημέρωση ως προ την υλοποίηση και την αξιοποίηση τους. Στο www.healthweb.gr έχουμε ξαναγράψει ότι το πρόβλημα δεν είναι η ταχύτητα των εγκρίσεων των νέων φαρμάκων αλλά η αύξηση κάθε έτος των εκτός ενδείξεων φαρμάκων . Θυμηθείτε πόσα λίγα εκατομμύρια ήταν επί των ημερών του κ. Υπουργού το 2014 και πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια είναι σήμερα.

• Θα πρέπει επιτέλους να ελεγχθούν όσοι γιατροί συνταγογραφούν συγκεκριμένα σκευάσματα ενώ υπάρχουν και άλλα καλά εξίσου και καινοτόμα φάρμακα αλλά και ο ΕΟΠΥΥ που είναι πληρωτής να ελέγχει αυτές τις πρακτικές;

Και κάποιοι θα πρέπει να μας εξηγήσουν γιατί τόσα χρόνια δεν έχει εισπραχθεί το clawback από τον ΙΦΕΤ;

• Μήπως οι παράλληλες εξαγωγές είναι η πιο σημαντική παράμετρος για τις ελλείψεις φαρμάκων και ο ΕΟΦ, το γνωρίζει και κάνει ‘’ πλάτες’’ για την αύξηση των ελλείψεων; Μήπως δημιουργεί τεχνητές ελλείψεις για να κάνει ‘’έκτακτες’’ εισαγωγές το ΙΦΕΤ , σε πολλαπλάσιες τιμές και να θησαυρίζουν ‘’κάποιοι’’ που ελέγχονται και από τη δικαιοσύνη; Για αυτό και ο κ. Υπουργός είχε προτείνει ο ΕΟΦ να ξεκινήσει τις έκτακτες εισαγωγές για να μειωθεί η κίνηση μέσω ΙΦΕΤ. Από ότι φαίνεται ο ΕΟΦ δεν έκανε κάποια ενέργεια όπως είχε δώσει εντολή ο κ. Υπουργός.

• Όχι λοιπόν άλλα τρυκ και ωραιοποίηση καταστάσεων γιατί κοστίζουν πάρα πολύ ακριβά.

Εάν ο ΕΟΦ αναρτούσε τα στοιχεία πωλήσεων των φαρμάκων δεν θα μπορούσε να κάνει κανείς αυθαίρετους υπολογισμούς ,να δίνει μη τεκμηριωμένα στοιχεία και φυσικά δεν θα υπήρχαν ενστάσεις για το ύψος του clawback .Όμως επειδή τα στοιχεία αναδεικνύουν την πολύ μεγάλη νόμιμη αύξηση των παράλληλων εξαγωγών και την αύξηση των πωλήσεων σταμάτησε να τα ανακοινώνει.

Μήπως οι παράλληλες εξαγωγές είναι η πιο σημαντική παράμετρος για τις ελλείψεις φαρμάκων και τη κερδοφόρα εισαγωγή τους μέσω ΙΦΕΤ;