Οι εφιάλτες είναι έντονα, συχνά τρομακτικά όνειρα που μπορεί να προκαλέσουν φόβο, άγχος και απότομο ξύπνημα. Ενώ αποτελούν φυσιολογικό μέρος του ύπνου, οι συχνοί ή ιδιαίτερα έντονοι εφιάλτες μπορεί να σχετίζονται με υπερδραστηριότητα του εγκεφάλου.
Πώς σχετίζονται οι εφιάλτες με τη λειτουργία του εγκεφάλου;
-
Αυξημένη εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τον ύπνο REM
Οι εφιάλτες συμβαίνουν κυρίως στη φάση του ύπνου REM (ταχεία κίνηση των ματιών), κατά την οποία ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ενεργός. Αυτή η φάση είναι κρίσιμη για τη μνήμη, τη μάθηση και την επεξεργασία συναισθημάτων. -
Στρες και άγχος
Υψηλά επίπεδα άγχους ή συναισθηματικής έντασης κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να αυξήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα και να οδηγήσουν σε πιο ζωντανούς και τρομακτικούς εφιάλτες. -
Υπερβολική σκέψη και εγκεφαλική διέγερση πριν τον ύπνο
Η έντονη πνευματική δραστηριότητα, όπως η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, η μελέτη ή η έκθεση σε δυνατά ερεθίσματα πριν τον ύπνο, μπορεί να διεγείρει τον εγκέφαλο και να αυξήσει την πιθανότητα εφιαλτών. -
Νευρολογικές και ψυχολογικές διαταραχές
Καταστάσεις όπως η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD), η κατάθλιψη και η υπερδιέγερση του νευρικού συστήματος μπορούν να ενισχύσουν την εμφάνιση εφιαλτών.
Τρόποι μείωσης των εφιαλτών
- Σωστή υγιεινή ύπνου με σταθερό πρόγραμμα και ήρεμο περιβάλλον.
- Χαλάρωση πριν τον ύπνο μέσω διαλογισμού ή ανάγνωσης.
- Αποφυγή καφεΐνης και βαριών γευμάτων πριν τη βραδινή κατάκλιση.
Οι εφιάλτες μπορούν να υποδηλώνουν αυξημένη εγκεφαλική δραστηριότητα, ειδικά σε περιόδους έντονου στρες. Η διαχείριση του άγχους και η υιοθέτηση καλών συνηθειών ύπνου μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της συχνότητάς τους.