Βullying παιδιά: Ποια είναι η καλύτερη απάντηση στη σχολική βία;

Τη διδασκαλία της αποδοχής και της αλληλοκατανόησης εισηγούνται έμπειροι εκπαιδευτικοί ως «απάντηση» στα διαρκώς αυξανόμενα περιστατικά bullying .Τι δείχνουν, όμως,  τα παραδείγματα της Δανίας και της Ιαπωνίας,  σχετικά ,με τον τρόπο, που αντιμετωπίζουν το θέμα αυτό. Η δασκάλα διαβάζει μια ιστορία και οι μικροί μαθητές ακουμπούν ο καθένας τον διπλανό του στην πλάτη. Ένας προς έναν. Κάποιοι μαθητές χαμογελούν. Άλλοι παρακολουθούν την ιστορία στοχοπροσηλωμένοι. Συμμετέχουν όλοι στο εβδομαδιαίο μάθημα της ενσυναίσθησης. Το νηπιαγωγείο εδρεύει σε μεγάλη πόλη της Δανίας, όπου και το μάθημα είναι υποχρεωτικό από το 1993 σε όλα τα σχολεία χώρας. Ίσως δε αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους η Δανία φιγουράρει τα τελευταία χρόνια συνεχώς στις πρώτες θέσεις με τις πιο ευτυχισμένες χώρες στην Παγκόσµια Έκθεση Ευτυχίας του ΟΗΕ Με τη γαλλική τηλεόραση να καλύπτει πρόσφατα το μάθημα στο δανέζικο νηπιαγωγείο, ο τίτλος εμφανίζεται ευδιάκριτος: «Μαθήματα ενσυναίσθησης: η προσέγγιση της Δανίας για να αντιμετωπίσει το bullying.

Τα παραδείγματα σε Δανία και Ιαπωνία

Τι ακριβώς γίνεται στα σχολεία της σκανδιναβικής χώρας; Για μια ώρα την εβδομάδα οι δανοί μαθητές μεταξύ 6 και 16 ετών παρακολουθούν το υποχρεωτικό μάθημα της ενσυναίσθησης. Στη διάρκειά του, τα παιδιά ενθαρρύνονται να ασχοληθούν με το ευ ζην των άλλων, μαθαίνουν να ακούν τον διπλανό τους για να μπορούν να τον κατανοήσουν καλύτερα. Οι μέθοδοι και τα μέσα που χρησιμοποιούνται είναι πολλά και εξαρτώνται τόσο από την ηλικία των μαθητών όσο και από τα θέματα που αντιμετωπίζουν. Σκοπός τους είναι από το να μάθει το παιδί να εκφράζει τα συναισθήματά του και να κατανοεί των άλλων μέχρι να ενταχθεί σε μια ομάδα και να δουλέψουν όλοι μαζί για να δημιουργηθεί ένα κλίμα αμοιβαίας υποστήριξης. Ανάλογες πρακτικές ακολουθούνται και στην Ιαπωνία. Στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου η ενσυναίσθηση είναι μέρος του μαθήματος «Κουλτούρα και Κοινωνία», το οποίο έχει ως στόχο να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν καλύτερα τον εαυτό τους, τους άλλους και τον κόσμο γύρω τους. Το μάθημα για την ενσυναίσθηση στην Ιαπωνία περιλαμβάνει διάφορες δραστηριότητες και ασκήσεις. Οι μαθητές μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα των άλλων, να βλέπουν τα πράγματα από την οπτική γωνία των άλλων και να ανταποκρίνονται με συμπόνια και κατανόηση.

Η πρόταση για την Ελλάδα

Στο ελληνικό σχολείο έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες για την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης, αποσπασματικά όμως. Θεσμοθετήθηκαν σεμινάρια για τη συναισθηματική νοημοσύνη για τους εκπαιδευτικούς και το 2011 καθιερώθηκε το μάθημα Σχολικής και Κοινωνικής ζωής. Σήμερα, στα εργαστήρια δεξιοτήτων προσφέρεται η ευκαιρία στους μαθητές να καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση. Όμως κάτι τέτοιο είναι  περιστασιακό. Δυστυχώς, στη χώρα μας δεν μαθαίνουμε πώς να συναισθανόμαστε. Μαθαίνουμε κυρίως να ανταγωνιζόμαστε. Αυτό είναι το ζητούμενο και από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε την όποια προσπάθεια για αλλαγή.