Μια νέα μελέτη από το McKnight Brain Research Foundation, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό GeroScience, διαπιστώνει ότι για άτομα ηλικίας 80 ετών και άνω, ένας συνδυασμός καρδιο/αερόβιας άσκησης και ενδυνάμωσης μπορεί να βελτιώσει τη γνωστική λειτουργία. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα άτομα που συνδύαζαν αυτούς τους δύο τύπους ασκήσεων εμφάνισαν υψηλότερη γνωστική απόδοση από τα άτομα που έκαναν καθιστική ζωή και τα άτομα που έκαναν μόνο αερόβια άσκηση.
Τα άτομα που συμμετείχαν σε ασκήσεις καρδιο μαζί με προπόνηση δύναμης – ανεξάρτητα από τη διάρκεια και την ένταση – ήταν πιο ευκίνητα διανοητικά, πιο γρήγορα στη σκέψη και είχαν επίσης μια ισχυρότερη ικανότητα να αλλάζουν ή να προσαρμόζουν τη σκέψη τους όπως απαιτείται.
Ποιες μορφές άσκησης είναι οι καλύτερες για τη γνωστική απόδοση;
Στη μελέτη συμμετείχαν 184 γνωστικά υγιή άτομα ηλικίας 85 έως 99 ετών, με μέση ηλικία τα 88,49 έτη. Από αυτή την ομάδα, οι 98 ήταν γυναίκες. Τα σχήματα άσκησής τους αναφέρθηκαν μόνοι τους, με το 68,5% να συμμετέχει σε κάποια μορφή άσκησης. Τα άτομα χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: άτομα που έκαναν καθιστική ζωή, άτομα που έκαναν μόνοι ασκήσεις καρδιαγγειακής άσκησης και άτομα που έκαναν τόσο καρδιο άσκηση όσο και προπόνηση δύναμης.
Η γνωστική απόδοση των συμμετεχόντων αξιολογήθηκε σύμφωνα με τη σειρά τεστ Γνωσιακής Αξιολόγησης του Μόντρεαλ, σχεδιασμένη για τη μέτρηση της ήπιας γνωστικής έκπτωσης και των πρώιμων σημείων άνοιας. Η ομάδα προπόνησης cardio plus δύναμης είχε τις υψηλότερες συνολικές βαθμολογίες γνωστικής απόδοσης. Η ομάδα προπόνησης cardio συν ενδυνάμωσης σημείωσε σημαντικά καλύτερη βαθμολογία από την καθιστική ομάδα στις δοκιμές κωδικοποίησης και αναζήτησης συμβόλων.
Η ομάδα προπόνησης cardio plus δύναμης σημείωσε επίσης σημαντικά καλύτερη βαθμολογία από την ομάδα cardio-alone στις δοκιμές αναζήτησης συμβόλων, ευχέρειας γραμμάτων και Stroop Color-Word. Τα αποτελέσματα των δοκιμών της ομάδας μόνο για καρδιαγγειακή άσκηση ήταν τα ίδια με την ομάδα που έκανε καθιστική ζωή.
Κίνδυνοι μιας καθιστικής ζωής
«Η αερόβια άσκηση και η προπόνηση ενδυνάμωσης είναι σαφώς χρήσιμες για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία», είπε ο Δρ Έρικ Λένζε, καθηγητής και πρόεδρος ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, που δεν συμμετέχει στην τρέχουσα έρευνα. «Δεν είναι ασυνήθιστο», σημείωσε ο Δρ Lenze, «να επιβραδύνεις με τη γήρανση, αλλά κάποιος βαθμός σωματικής δραστηριότητας, όπως το τακτικό περπάτημα, είναι σημαντικός για τη διατήρηση της λειτουργικότητας — το να μένεις έξω από το γηροκομείο!»
«Η προπόνηση δύναμης μπορεί να προσθέσει σε αυτό το όφελος, κρατώντας τους ηλικιωμένους σε θέση, για παράδειγμα, να σηκώνονται από την τουαλέτα. [Τέτοιες δυνατότητες] είναι ζωτικής σημασίας για να παραμείνουμε ανεξάρτητοι», επεσήμανε ο Δρ Lenze. Ο προπονητής υγείας του εγκεφάλου και διευθυντής του Προγράμματος FitBrain στο Pacific Neuroscience Institute στη Σάντα Μόνικα, ο Ryan Glatt, που επίσης δεν συμμετείχε στην έρευνα, προειδοποίησε για τους κινδύνους που συνδέονται με τον καθιστικό τρόπο ζωής: Οι κίνδυνοι της καθιστικής συμπεριφοράς περιλαμβάνουν:
- σαρκοπενία (απώλεια μυϊκής μάζας),
- μειωμένη φυσική λειτουργία,
- αυξημένο κίνδυνο πτώσεων και καταγμάτων,
- και γνωστική εξασθένηση.
Γιατί η άσκηση μπορεί να υποστηρίξει τη γνωστική υγεία
Μια συγχρονική μελέτη όπως αυτή αναζητά μόνο συσχετίσεις. Δεν μπορεί να δημιουργήσει μια αιτιώδη σχέση, όπως μια σχέση μεταξύ καρδιο και φυσικής κατάστασης και πνευματικής οξύτητας. Όπως το έθεσε ο Δρ Lenze, «οι ίδιοι οι συγγραφείς ήταν προσεκτικοί να το περιγράψουν ως διερευνητικό». «Δεν είναι σαφές πόσο χρήσιμες είναι [οι ασκήσεις] για τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας όπως η μνήμη», πρόσθεσε ο Δρ Lenze.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι και οι δύο τύποι άσκησης «θα αναμένεται να βελτιώσουν την υγεία του εγκεφάλου σε γενικές γραμμές βελτιώνοντας την ευαισθησία στην ινσουλίνη, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών και κρατώντας τους ανθρώπους συνολικά πιο δραστήριους». Ο Glatt πρότεινε ότι μπορεί οι δύο μορφές δραστηριότητας να επηρεάζουν διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου, λέγοντας: «Προηγούμενη έρευνα έχει βρει ότι η άσκηση ωφελεί τον εγκέφαλο με παρόμοιους τρόπους. Ωστόσο, ορισμένοι τύποι άσκησης έχει βρεθεί ότι επηρεάζουν ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου».