Η κατανάλωση ελαιολάδου έχει συνδεθεί με πολλές υγειονομικές ωφέλειες, και κάποιες μελέτες υποδεικνύουν ότι μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη ορισμένων τύπων καρκίνου. Το ελαιόλαδο, ιδιαίτερα το εξαιρετικό παρθένο, είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη Ε και οι πολυφαινόλες, που φαίνεται να έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Αυτά τα συστατικά ενδέχεται να μειώνουν το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή, δύο παράγοντες που σχετίζονται με την ανάπτυξη του καρκίνου.
Η αντιοξειδωτική δράση του ελαιολάδου μπορεί να βοηθήσει στην προστασία των κυττάρων από βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη γήρανση των κυττάρων και την ανάπτυξη καρκινικών μεταλλάξεων. Ειδικότερα, οι πολυφαινόλες του ελαιολάδου έχουν δείξει ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων σε εργαστηριακές συνθήκες, ενώ προστατεύουν από την επίδραση των τοξικών ουσιών που ενδέχεται να προκαλέσουν καρκίνο.
Μερικές μελέτες έχουν συνδέσει τη συχνή κατανάλωση ελαιολάδου με μειωμένο κίνδυνο για καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη. Ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου, όπου η δίαιτα βασίζεται σε ελαιόλαδο, τα ποσοστά καρκίνου είναι συχνά χαμηλότερα σε σχέση με άλλες περιοχές του κόσμου. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το ελαιόλαδο δεν αποτελεί «μαγικό» τρόπος πρόληψης του καρκίνου, αλλά ενδέχεται να συμβάλλει σε μια υγιεινή διατροφή που μειώνει τους κινδύνους για πολλούς τύπους καρκίνου.
Η πρόληψη του καρκίνου απαιτεί συνδυασμό παραμέτρων, όπως υγιεινή διατροφή, άσκηση και αποφυγή καπνίσματος και αλκοόλ. Το ελαιόλαδο μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό κομμάτι αυτής της στρατηγικής, αλλά δεν είναι η μόνη παράμετρος που επηρεάζει την εμφάνιση καρκίνου.