Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!Αναδεικνύεται στην σημερινή διαδικτυακή εκπομπή υγείας Opinion Health του healthweb.gr με τη Νικολέτα Ντάμπου η επιστήμη της Φυσικοθεραπείας και πώς έχει διαμορφωθεί σήμερα, καθώς πλέον η Φυσιοθεραπεία δεν περιορίζεται πια μόνο στην αποκατάσταση μετά από τραυματισμούς.Είναι μία δυναμικά εξελισσόμενη επιστήμη με ρόλο στην πρόληψη, στην ποιότητα ζωής, στην υποστήριξη χρόνιων παθήσεων, ακόμα και στην ψυχική υγεία. Αναλύουμε τις σύγχρονες προκλήσεις και καινοτομίες στον χώρο, φιλοξενώντας τον κύριο Λευτέρη Μπουρνουσούζη, ο οποίος είναι Φυσικοθεραπευτής και Πρόεδρος του Περιφερειακού Τμήματος Αττικής και Κυκλάδων του Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών.
Κύριε Μπουρνουσούζη, πείτε μας αυτή τη στιγμή οι Φυσιοθεραπευτές πού απασχολούνται;
Οι Φυσικοθεραπευτές είναι 11.000 περίπου στην Ελλάδα. Απασχολούνται σε νοσοκομεία, σε κέντρα υγείας, σε ΚΑΠΗ, στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα. Στην ιδιωτική Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας υπάρχουν περισσότερα από 2.500 εργαστήρια Φυσικοθεραπείας, που είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ και κάποια που δεν είναι συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ, που παρέχουν υπηρεσίες και κάποιοι από τους συναδέλφους εργάζονται ως υπάλληλοι στα εργαστήρια Φυσικοθεραπείας. Το οικονομικό αποτύπωμα της Φυσικοθεραπείας είναι πολύ μεγάλο και ασχολείται με μια πληθώρα περιστατικών.
Για να γίνεις Φυσικοθεραπευτής πρέπει να έχεις τελειώσει Πανεπιστημιακές σπουδές 4 χρόνια ή στο εξωτερικό να έχεις τελειώσει για να μπορείς να βγάλεις άδεια, και ο ρόλος του Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών είναι να υποστηρίζει αυτή τη διαδικασία, να διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει αντιποίηση, ότι κάποιος παρουσιάζεται ως Φυσικοθεραπευτής ενώ δεν είναι, να κάνει σεμινάρια, μαθήματα.
Ιδιωτικές σχολές;
Ιδιωτικές σχολές αυτή τη στιγμή είναι σε ένα μεταίχμιο. Δεν έχουν αναγνωριστεί για συνταγματικούς λόγους. Τώρα με τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, αν γίνει τροποποίηση του Άρθρου 16, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Στις ιδιωτικές σχολές, υπάρχουν προβλήματα. Είναι δύσκολο το θέμα γιατί προσκρούει στο Άρθρο 16 και στην ανησυχία που σταθερά έχει ο Σύλλογος για την ποιότητα των σπουδών. Αν είχαν οι σπουδές το ίδιο επίπεδο που έχουν τα ΑΕΙ, δεν θα υπήρχε κάποιο πρόβλημα, δηλαδή αν περνούσαν από κρίσεις και αξιολόγηση του προσωπικού. Επίσης εάν υπήρχαν τα τετραγωνικά, οι χώροι, τα εργαστήρια. Δυστυχώς, όμως, στην Ελλάδα, στον ιδιωτικό χώρο μπορεί να είναι 1-2 που είναι εξαιρετικά εφάμιλλα, μπορεί να είναι και εφάμιλλα του δημοσίου, αλλά πολλές φορές ανοίγουν και πολλά μικρά μαγαζιά που είναι επιπέδου βοηθών, που προσπαθούν να πλασαριστούν ως Πανεπιστημιακά Προγράμματα. Αυτό δεν το ελέγχει κάποιος ακόμα.
Και καλώς το πλαίσιο είναι αυστηρό, διότι είναι επικίνδυνο γιατί μιλάμε για Φυσικοθεραπεία, αποκατάσταση και πολλά άλλα που θα πούμε στη συνέχεια. Είναι επικίνδυνο, όχι μόνο γιατί μπορεί κάποιος να μην γίνει όσο καλός θα μπορούσε. Υπάρχουν και περιστατικά που ενέχουν κινδύνους. Κάποιος παθαίνει ένα εγκεφαλικό και ξέρουμε πως τον πρώτο χρόνο πρέπει να μπορέσει να σταθεί, να περπατήσει, να σηκωθεί. Αν έχει χάσει τον χρόνο του με άκαρπες προσπάθειες, και με πρακτικούς, αυτό είναι λυπηρό. Εγώ συναντούσα παλιά περιστατικά όπου έλεγαν πως ερχόταν ο Ρώσος, κάποιος άσχετος από τη Φυσικοθεραπεία και τελικά βλέπεις ένα προστατικό παρατημένο και μετά από έναν χρόνο έχει χάσει την ευκαιρία να γίνει καλά ο άνθρωπος. Και επικίνδυνο μπορεί να γίνει, αλλά μπορεί να μην α γίνεις καλά, επειδή δεν θα έχει τις γνώσεις να μπορέσει να σε βοηθήσει.
Βέβαια, μιλάμε για μια Επιστήμη πολύ σοβαρή, οπότε καλό είναι που είναι αυστηρό το πλαίσιο. Έχει αλλάξει πάντως κύριε Μπουρνουσούζη ο ρόλος του Φυσικοθεραπευτή όπως τον ξέραμε από παλιά; Γιατί παλιά ξέραμε ότι ασχολείται πιο πολύ με την αποκατάσταση, είτε μετά από ένα τραύμα, είτε από κάποια πάθηση. Έχει αλλάξει ο ρόλος του σήμερα;
Έχει αλλάξει πάρα πολύ την τελευταία δεκαετία, έχει διευρυνθεί το πεδίο. Δεν είναι ότι δεν ασχολείται με αυτά τα περιστατικά. Όχι, προφανώς. Την τελευταία δεκαετία έχει απελευθερωθεί το επάγγελμα, όπως είναι και στο εξωτερικό. Έχεις την παραπομπή του ασθενή, σου λέει ο ασθενής ότι έχει μια ισχιαλγία, μια αυχεναλγία, και εσύ αποφασίζεις ποια θεραπευτικά μέσα θα επιλέξεις για να τον κάνεις καλά. Αξιολογείς το περιστατικό, συνεργάζεσαι με τον γιατρό. Τα πρώτα χρόνια που ξεκίνησε η Φυσικοθεραπεία το 1970, εργάζονταν μόνο με παρουσία γιατρού, αλλά ήταν πολύ λίγοι οι Φυσικοθεραπευτές. Τώρα έχει γίνει Πανεπιστημιακό το επίπεδο των σπουδών, υπάρχει γνώση και εφόσον υπάρχει αξιολόγηση, μπορείς και παρακολουθείς και βλέπεις και επιλέγεις.
Έχουν αλλάξει τελείως οι δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει σε έναν άνθρωπο, καθώς είναι πολύ πιο ουσιαστική η θεραπεία. Και έχει αλλάξει ότι έχει προστεθεί και η πρόληψη. Παλιά δεν υπήρχε η πρόληψη. Τώρα είναι κάτι που από το εξωτερικό έχει ξεκινήσει, αλλά και σε εμάς βλέπουμε την πρόληψη.
Στην πρόληψη σε ποιο σημείο, για δώστε μας ένα παράδειγμα;
Σε αυτό που λέμε «στην καλύτερη ποιότητα ζωής» στους ανθρώπους που είναι κάποιας ηλικίας. Δηλαδή όταν κάποιος φτάσει στα 75 έτη θα έχει κάποια προβλήματα. Θα μπορέσει να βελτιώσει την φυσική του κατάσταση, μπορεί να έχει μια αρθρίτιδα στο γόνατό του.
Πώς επεμβαίνει ο Φυσικοθεραπευτής σε αυτό προληπτικά;
Ένα παράδειγμα. Μπορεί να έχετε πόνο στο ισχίο σας ή στο γόνατό σας από μια αρθρίτιδα. Ο Φυσικοθεραπευτής μπορεί να σας δώσει εκτός από το οξύ στάδιο και ένα πρόγραμμα ασκήσεων, για να μπορέσετε να είστε δυνατός, να μπορέσετε να κρατήσετε την κινητικότητά σας. Γιατί πολλά άτομα με ρευματοπάθειες, με αρθρίτιδες βλέπετε ότι αναπτύσσουν άλλα δευτερογενή προβλήματα, όπως είναι ο διαβήτης, όπως είναι προβλήματα με την καρδιά λόγω της ακινησίας, παχυσαρκία επειδή δεν κινούμαστε. Έτσι ο ρόλος του Φυσικοθεραπευτή αποκτά ένα άλλο πλαίσιο, που βοηθάει περισσότερο τους ανθρώπους.
Και πλέον οι Φυσικοθεραπευτές ασχολείστε και με την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Σε αυτό κομμάτι πώς είναι η ενασχόλησή σας;
Στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είμαστε στον ιδιωτικό τομέα, που καλύπτουμε χιλιάδες περιστατικά κάθε μήνα. Δηλαδή κάθε Φυσικοθεραπευτής έχει συνήθως 40 άτομα που βλέπει, (φανταστείτε Χ 2.500 ανθρώπους που είναι συμβεβλημένοι), που τους βοηθάει σε οξείες ή σε χρόνιες παθήσεις.
Όταν λέτε στον ιδιωτικό τομέα, εννοείτε σε ιδιωτικά εργαστήρια Φυσικοθεραπείας;
Είναι λίγα τα ιδιωτικά νοσοκομεία και μικρή η κίνηση. Σίγουρα σε ιδιωτικά εργαστήρια Φυσικοθεραπείας, που είναι περίπου 2.500 και κατ’ οίκον. Από τις πιο σημαντικές παροχές είναι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα που γίνεται μέσα στο σπίτι του ανθρώπου. Εκεί είναι η πιο ουσιαστική παροχή. Γιατί ο άνθρωπος δεν έχει πρόβλημα να μετακινηθεί, δεν έχει έξοδα στο να μετακινηθεί, δεν έχεις αυξημένο κόστος θεραπείας, γιατί με το που θα ανοίξεις την πόρτα ενός εργαστήριου ή ενός νοσοκομείου καταλαβαίνετε πως ρεύμα, φύλακες κτλ. έχουν κόστος. Είναι επίσης πιο κοντά στο να προσαρμοστεί στη θεραπεία ο ασθενής.
Σίγουρα και όλοι οι ασθενείς όταν βρίσκονται στο σπίτι τους νιώθουν πιο άνετα. Οπότε η φροντίδα κατ’ οίκον είναι σημαντική.
Και στα εργαστήρια είναι πολύ σημαντική. Αυτό που βλέπουμε στο εξωτερικό που προσπαθούμε και το ζητάμε εδώ είναι στα σχολεία. Υπάρχουν Φυσικοθραπευτές για τα παιδιά που έχουν προβλήματα κινητικά. Στα παιδιά που έχουν σύνθετα προβλήματα και είναι σε ειδικά σχολεία υπάρχουν Φυσικοθραπευτές. Στα σχολεία όμως της γενικής κατεύθυνσης, εάν το παιδί έχει μόνο κάποιο κινητικό πρόβλημα, την ώρα που τα παιδιά κάνουν οι γυμναστικοί, τα παιδιά αυτά χάνουν τον χρόνο. Ενώ στο εξωτερικό έχουν Φυσικοθραπευτή που τους βοηθάει με προσαρμοσμένες κινητικά ασκήσεις, ανάλογα με την παθολογία που έχουν, να βελτιώνουν και την παθολογία τους, μέσα στα γενικά σχολεία.
Άρα ασχολείται ο Φυσικοθραπευτής με τα παιδιά που έχουν κάποια κινητικά πρόβλημα.
Ενώ τα άλλα παιδιά κάνουν γυμναστική, αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό.
Βεβαίως για να μην είναι στο περιθώριο, συμβάλλει αυτό και στην υγεία, και στην ψυχολογία. Γιατί εσείς οι Φυσικοθραπευτές πλέον συμβάλλετε και στην ψυχική υγεία. Με ποιον τρόπο;
Συμβάλλει ο Φυσικοθραπευτής και στους μικρούς, αλλά και στους μεγάλους. Επειδή διατηρούν την κινητικότητά τους, μέσα από το πώς δρα η βιοχημεία του οργανισμού, μέσα από την επιβλεπόμενη θεραπευτική άσκηση που κάνουν, τους βοηθάει πάρα πολύ γιατί κατακτάνε μετρήσιμους στόχους. Δηλαδή «κατάφερες να παίξεις, να κάνεις έναν στόχο περιορισμένος στο σχολείο. Είσαι ηλικιωμένος και είσαι στο σπίτι σου κλεισμένος από τον κορωνοϊό και η Φυσικοθραπεία θα σου δείξει πώς θα κινηθείς, πώς θα διατηρήσεις την κινητικότητά σου, και αυτό βοηθάει στην ψυχολογία σου.
Όλοι το νιώθουμε αυτό. Δηλαδή και εμείς όταν μπαίνουμε στη διαδικασία να κάνουμε κάποιο άθλημα να γυμναστούμε, αμέσως αλλάζει η ψυχολογία μας.
Αυτά τα παιδιά όταν πιάνουν ένα στόχο και καταφέρουν κάτι, εγώ το έχω δει και στα Προγράμματα που κάνουμε από την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια, και στην Ιταλία και στην Γαλλία, βλέπεις μια τεράστια χαρά στους ανθρώπους γιατί δεν έχουν την ευκαιρία στο σχολείο. Έχουν πολύ καλή κάλυψη στα ειδικά σχολεία, ειδικά τα τελευταία 4 χρόνια έχουν προσληφθεί πολλοί Φυσικοθεραπευτές. Έχει γίνει μεγάλη διαφορά. Φωνάζαμε εμείς για τα κενά και είδα ότι τώρα πια έχουν καλυφθεί πάρα πολλά από τα κενά και είναι θετικό αυτό στα ειδικά σχόλια. Εκεί που υπάρχουν κενά πολλά είναι στα νοσοκομεία.
Στα δημόσια νοσοκομεία εννοείτε.
Ναι, γιατί έτσι υποβαθμίζεται και ο ρόλος της Φυσικοθεραπείας.
Στις δημοσιές δομές υπάρχουν Φυσικοθεραπευτές και αν ναι σε τι βαθμό;
Αυτή τη στιγμή είμαστε τυχεροί που πήγανε πάρα πολλοί λόγω του κορωνοϊού σαν Επικουρικοί και συνεχίζουν και εργάζονται και καλύπτουν τις μόνιμες ανάγκες. Δηλαδή θα δείτε ότι μπορεί να έχει 40 θέσεις σε νοσοκομείο και οι 10 να είναι Επικουρικοί, αλλά στην πραγματικότητα είναι λίγοι αυτοί οι άνθρωποι. Θα έπρεπε να καλύπτουν πολλοί περισσότερες θέσεις για να μπορέσουμε να είμαστε ευχαριστημένοι. Και ανά πάσα στιγμή αν τελειώσουν οι συμβάσεις αυτές τα κενά θα είναι πολύ έντονα. Γιατί πρέπει να καλύπτονται και το απόγευμα οι φυσικοθραπείες στις μονάδες και τα Σαββατοκύριακα. Υπάρχει μεγάλη πίεση στα νοσοκομεία. Εγώ βλέπω και προβλήματα των συναδέλφων που δουλεύουν στα νοσοκομεία. Συνήθως οι συμβασιούχοι πιέζονται ακόμα περισσότερο. Τους βάζουν πιο πολλά απογεύματα, πιο πολλά Σαββατοκύριακα.
Σε αριθμό ξέρουμε ή σε ποσοστό πόσοι Φυσιοθεραπευτές δουλεύουν αυτή τη στιγμή σε δημόσια νοσοκομεία;
Αυτή τη στιγμή γνωρίζουμε ακριβώς τον αριθμό που βρίσκονται στα δημόσια νοσοκομεία. Είναι λίγοι, είναι περίπου 800 άτομα που βρίσκονται στα δημόσια νοσοκομεία. Από αυτούς τους 800, όμως, μπορώ να σας πω ότι το 30 % είναι συμβασιούχοι. Δηλαδή αν κλείσουν το επικουρικό προσωπικό, θα είναι μια καταστροφή. Δηλαδή και τώρα μπορεί να πας να χειρουργηθείς με το ισχίο σου, να πρέπει να αφήσεις και να μην προλάβεις να δεις Φυσικοθεραπευτή σε ένα δημόσιο νοσοκομείο, γιατί δεν προλαβαίνουν οι άνθρωποι, όταν έχουν να κάνουν τόση πολλή δουλειά και δεν βγαίνει ο όγκος. Η πίεση είναι μεγάλη, και αν φύγουν αυτοί θα είναι ακόμα πιο δύσκολα και επικινδυνότητα μπορεί να υπάρχει στις μονάδες που χρειάζεται συνεχώς αναπνευστική Φυσικοθεραπεία. Είναι διαφορετική η έκβαση και η ποιότητα. Αν θα βγεις ή δεν θα βγεις καλά από μία Μονάδα αν έχεις τη φυσικοθεραπευτική παρέμβαση. Όταν δεν υπάρχει, είναι οι δραματικές καταστάσεις.
Και φυσικά υπάρχουν και στα κέντρα αποκατάστασης.
Και στα κέντρα αποκατάστασης, και για τους χρόνιους ασθενείς και για σοβαρά τροχαία, που ο άλλος είναι διασωληνωμένος, που δεν μπορεί να σιτιστεί μόνος του. Σε αυτά τα περιστατικά είναι απαραίτητο να υπάρχουν, και εκεί έχουμε νέους ανθρώπους με τροχαία. Είναι το πιο άσχημο, που δεν υπάρχει μια πολιτική παρακολούθησης. Υπάρχουν και κάποιες στρεβλώσεις. Η μία περίπτωση είναι να περπατάτε κανονικά με το Π βγαίνοντας από το νοσοκομείο, και επειδή όμως δεν μπορείτε να καλύψετε τις ανάγκες, διατροφής, υποστήριξης, στο σπίτι ή Φυσικοθεραπείας επειδή βρίσκεστε σε κάποιο χωριό που δεν υπάρχει κάλυψη, τότε γράφεται ότι χρήζετε να πάτε σε κέντρα αποκατάστασης, γιατί εσείς δεν μπορείτε να περπατήσετε. Ενώ η πραγματικότητα είναι ότι θα πρέπει να έχετε την κάλυψη στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα στην περιοχή σας, που δεν υπάρχει. Και πολλές φορές βλέπουμε νέους ανθρώπους, να έχουν τροχαία και τραυματισμούς, και να πηγαίνουν σε κέντρα αποκατάστασης πολύ καλά και στην Καλαμάτα και στη Λάρισα και άλλου, γιατί στην Αθήνα είναι πολύ λίγες οι θέσεις. Δεν υπάρχει μια οργανωμένη παρακολούθηση, ότι ο άνθρωπος χτύπησε, ποια είναι η πορεία του. Είναι όλα λίγο στην τύχη τους αφημένα αυτά.
Εντάξει, τα κέντρα αποκατάστασης τα πιο πολλά είναι ιδιωτικά.
Δυστυχώς, γιατί στην Ελλάδα υπάρχει μόνο ένα κρατικό.
Γιατί δεν λειτουργούν τα κέντρα αποκατάστασης στα δημόσια νοσοκομεία στις περισσότερες περιπτώσεις.
Και στις περισσότερες φορές, αυτό συμβαίνει γιατί λείπει ο Φυσικοθεραπευτής. Δηλαδή, θυμάμαι στην Κρήτη υπήρχε ένα περιστατικό, που ήταν μια συνάδελφος, είχε τη χαρά να είναι έγκυος, και τότε έκλεινε το κέντρο αποκατάστασης. Φανταστείτε τι πίεση υπήρχε να μην υπάρχει άλλος να καλύψει αυτό το περιστατικό. Και χωρίς τη Φυσικοθεραπεία δεν υπάρχει κέντρο αποκατάστασης.
Αυτή είναι η βασικότερη ειδικότητα. και ολόκληρο νησί μπορεί να μην έχει. Κοίταξα τώρα τα κενά, στην Κάλυμνο νομίζω δεν έχει κανέναν Φυσικοθεραπευτή, ενώ θα πρέπει να έχει τρεις. Στο Αττικό έχει πολύ λίγους Φυσικοθεραπευτές. Στη Βούλα έπρεπε να έχει 38 θέσεις και είναι καλυμμένες μόνο 23 -24.
Ναι, είναι πρόβλημα.
Καταλαβαίνετε την πίεση που έχει ένα καλό νοσοκομείο με πολλά ορθοπεδικά περιστατικά, όταν οι οργανικές θέσεις είναι το minimum. Δεν βάζουν οργανικές θέσεις πολλές, έχουν τροποποιήσει τους οργανισμούς πάρα πολλές φορές, έχουν κόψει τα περιστατικά, των αριθμό των ανθρώπων που εργάζονται, για να είναι ανάλογοι με τις κλίνες, και βλέπεις ενώ είναι τόσο χαμηλός ο αριθμός των 38 ατόμων, και οι τελικά υπηρετούν μόνο 23. Καταλαβαίνετε την πίεση που έχουν και την ποιότητα. Δηλαδή, αν εγώ πρέπει να δω 6 περιστατικά, είναι διαφορετικό από το να δω 15.
Υπάρχει ο αριθμός των κατάλληλων Φυσικοθεραπευτών, γιατί είπαμε και πριν να υπάρχει σωστή εκπαίδευση. Λοιπόν υπάρχει επάρκεια Φυσικοθεραπευτών στην Ελλάδα;
Επάρκεια υπάρχει, αλλά είναι πολλοί στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό κάνει ένα πρόβλημα, ότι αν δεν μπορείς να καλύψεις οικονομικά τις διαφορές που πρέπει να πληρώσεις σε σχέση με το ταμείο σου, υπάρχει δυσκολία πρόσβασης. Αλλά Φυσικοθεραπευτές υπάρχουν, πάντα μιλάνε για το επίπεδο της εκπαίδευσης. Τα Πανεπιστήμια που έχουμε, είναι 5 Πανεπιστημιακές Σχολές, παίρνουν συγχαρητήρια για την ποιότητα των προγραμμάτων που έχουν, και σε ερευνητικά προγράμματα συμμετέχουν, όχι μόνο της Αθήνας, και στη Θεσσαλονίκη, και στη Λαμία είναι εξαιρετική και στην Πάτρα, και στην Σπάρτη τώρα που έχουν ανοίξει, και γενικά τα παιδιά έχουν μια πολύ καλή πορεία, και τους παρακαλούν να μείνουν εκεί. Χάνουμε κάθε χρόνο Φυσικοθεραπευτές που μένουν στο εξωτερικό και δεν επιστρέφουν πίσω νέα παιδιά, γιατί είναι άλλες οι ευκαιρίες που βρίσκουν εκεί.
Γι’ αυτό απορροφώνται και στον ιδιωτικό τομέα, γιατί είναι διαφορετικά τα χρήματα, που είναι αυτό ένα γενικό πρόβλημα, και στους γιατρούς πρέπει να λυθεί φυσικά, για να μπορέσει ο ασθενής και στον δημόσιο τομέα έχει τη φροντίδα του Φυσικοθεραπευτή, που είναι τόσο σημαντική.
Εγώ θέλω να σας πω λίγο το οικονομικό αποτύπωμα, επειδή κάναμε μια μελέτη τώρα στην Ευρώπη, κοιτάξαμε στην Αυστρία, και στην Ισπανία τα οικονομικά της Φυσικοθεραπείας. Δαπανά το κράτος 80 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο μέσω του ΕΟΠΥΥ. Αυτά τα χρήματα πάνε ανά Φυσικοθεραπευτή και ανά εργαζόμενο. Φορολογούνται, πάνε στα ασφαλιστικά ταμεία, πάνε στο ενοίκιο. Έχουμε μελετήσει όλες τις χώρες. Κάθε ευρώ που δίνεται για τη Φυσικοθεραπεία τετραπλασιάζεται στο οικονομικό αποτύπωμα της χώρας, δηλαδή τα 80 εκατομμύρια γίνονται 350 εκατομμύρια από το κέρδος που έχεις. Γίνονται κέρδη, γιατί είσαι παραγωγικός στη δουλειά σου. Δεν βγαίνεις νωρίς στη σύνταξη. Συνεχίζεις να προσφέρεις και να εργάζεσαι. Πέρα από τα δραματικά, ασθένειες σοβαρές και τραυματισμούς, είναι επίσης και η παραγωγικότητά σου, το αίσθημα ότι έχεις την κάλυψη από το κράτος που σε στηρίζει και μπορείς να εργαστείς.
Και στη γενική οικονομία, εφόσον μπορείς να προσφέρεις.
Και πολλαπλασιάζεται το κέρδος, είναι εντυπωσιακό σε σχέση με άλλες παροχές που υπάρχουν. Είναι πολύ μεγαλύτερος ο οικονομικός αντίκτυπος, το θετικό σκέλος που έχει η Οικονομία με την Φυσικοθεραπεία.
Είναι εύκολη η πρόσβαση των ασθενών στις φυσικοθεραπευτικές υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ;
Κοιτάξτε, υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί. Το άσχημο είναι για τους Φυσικοθεραπευτές, όχι τόσο για τους ασθενείς. Υπάρχει ένας προϋπολογισμός σταθερός πολλά χρόνια κοντά στα 80 εκατομμύρια και συνεχώς ανοίγουν νέοι Φυσικοθεραπευτές, πηγαίνουν σε ένα χωριό, σε μια πόλη που δεν είχε κανέναν Φυσικοθεραπευτή. Άρα ξαφνικά η ζήτηση αυξάνεται γιατί αποκτούν πρόσβαση ασθενείς, δεν είναι μια τεχνική ζήτηση. Αυξάνονται τα άτομα που είναι τρίτης ηλικίας. Έχετε δει τις πυραμίδες πόσο αυξάνονται τα άτομα που έχουν ανάγκη Φυσικοθεραπείας για τα προβλήματά τους. Ο προϋπολογισμός όμως δεν αυξάνεται. Έχουμε κάτι ενέσεις πολύ μικρές, και υπάρχει clawback. Αν ήταν η αμοιβή ξεκάθαρη, θα μπορούσες να το δεχτείς πιο καλά. Όταν όμως δουλεύουν οι συνάδερφοι που είναι συμβεβλημένοι και λένε «θα πάρω 1.500 ευρώ, 2.000 ευρώ, και ξαφνικά έρχεται το clawback που δεν το ξέρεις από πριν και σου κόβει 20-40%, αυτό είναι δραματικό, γιατί δεν έχεις μια οικονομία κλίμακος, όπως είναι στα φάρμακα. Εσύ πρέπει να πληρώσεις μισθούς, πρέπει να δουλέψεις εσύ, να έχεις τα ενοίκιά σου. Καταλαβαίνετε αυτό το clawback το κυνηγάμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας σαν Σύλλογος συνεχώς, αλλά δεν υπάρχει κάποια δικαίωση. Έχετε γράψει πολλές φορές πάνω σε αυτά.
- Ναι, δυστυχώς ακόμη δεν έχει βρεθεί λύση.
Θα πρέπει να δούμε πιο σωστά τον προϋπολογισμό. Στις άλλες χώρες είναι 10 φορές παραπάνω αυτά που δίνουμε, ή τουλάχιστον τριπλάσια από αυτά που δίνει το κράτος εδώ. Γιατί το ζητούν και οι ασθενείς. Δηλαδή ξέρουν τι πρέπει να πάρουν και το κυνηγούν, και είναι πιο σωστές οι αμοιβές.
Πρέπει να βρεθεί λύση, γιατί πραγματικά την Φυσικοθεραπεία την έχουμε όλοι μας ανάγκη. Και ξέρετε σκέφτομαι πολλές φορές ποιο είναι εκείνο το σημείο, όπου ένας άνθρωπος θα πάρει την απόφαση να πει πότε να εντάξει την Φυσικοθεραπεία στην καθημερινότητά του.
Στη καθημερινότητα χρειάζονται συνήθως άτομα που κάνουν αθλητισμό, που μπορεί να θέλουν μια αποθεραπεία μετά από την άσκησή τους, στο πρόγραμμά τους, γιατί τους κάνει καλό. Στην έντονη άσκηση όσοι κάνουν ένα πρόγραμμα, κάνουν ένα άθλημα, τότε η Φυσικοθεραπεία πρέπει να είναι κομμάτι, για να σε βοηθήσει. Πρέπει να είναι στα άτομα μετά από την ηλικία των 65 ετών, για να μπορέσουν να διατηρήσουν την κινητικότητά τους και την ισορροπία τους. Όλα τα χρόνια νοσήματα δεν εξελίσσονται, όπως θα εξελιχθούν σε ένα άτομο που δεν είναι φυσικά δραστήριο. Άρα εγώ θα έλεγα από τα 60 έτη και πάνω, τα άτομα του αθλητισμού, και τα άτομα που βρίσκονται με κινητικά προβλήματα, γνωστά από νεανική ηλικία ή από τραυματισμούς. Αυτά είναι άτομα, που μπορεί να τελειώσουν το πρόγραμμα της θεραπείας τους, αλλά όσο μπορούν και όσο κάνουν, τόσο διατηρούνται και τόσο η Φυσικοθεραπεία βοηθάει να έχεις μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Να ζήσεις χωρίς να πονάς, να κινείσαι, να είσαι πιο καλά αυτοεξυπηρετούμενος.
Κάποιο παιδί που είχε ένα τροχαίο και πέρασε τα 2-3 χρόνια για να φτάσει σε ένα σημείο, δεν σημαίνει ότι μετά σταματάει. Χρειάζεται Φυσικοθεραπεία σαν υποστήριξη, για να μπορέσει να διατηρήσει τα κεκτημένα που έχει. Είναι σημαντικό. Αλλά αυτά καλύπτονται, ξέρετε, το πρώτο διάστημα. Συνήθως ο κόσμος επιβαρύνεται και καλύπτει μεγάλο ποσό από δικά του χρήματα, για να μπορέσει να καλύψει τις ανάγκες της Φυσικοθεραπείας.
Γιατί και το ποσό που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ δεν είναι πολύ μεγάλο. Νομίζω ότι είναι συγκεκριμένος αριθμός φυσικοθεραπειών ετησίως;
Δύο φορές από δέκα φυσικοθεραπείες το χρόνο που δίνει μικτά 15 ευρώ σε κάθε φυσικοθεραπεία, αλλά τα πραγματικά είναι κάπου στα 8. Με τα clawback και rebate, μπορεί να είναι από 8 μέχρι 10. Φορολογείσαι, τα περιμένεις. Τουλάχιστον δεν καθυστερούν. Τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν κάτι καθυστερήσεις που περίμενες 2-3 χρόνια. Τώρα τουλάχιστον κάθε δύο μήνες έχεις πληρωμή.
Όταν έχει κάποιος ένα κινητικό πρόβλημα θα πάει στον Φυσικοθεραπευτή, είναι ξεκάθαρο. Για τους αθλητές, μπορεί να ενταχθεί η Φυσικοθεραπεία τους στις 20 αυτές φυσικοθεραπείες;
Όχι, μόνο εάν υπάρξει κάποιος τραυματισμός. Οι αθλητές υψηλού επιπέδου δεν μπορούν να εντάξουν τις ανάγκες τους στην κάλυψη του ΕΟΠΥΥ. Τότε δεν θα έφταναν καθόλου τα κονδύλια για τη Φυσικοθεραπεία. Αλλά οι αθλητές ειδικά του υψηλού επιπέδου το γνωρίζουν. Αν δείτε στις μεγάλες ομάδες, για παράδειγμα η Barcelona έχει 40 παίκτες και 38-40 Φυσικοθεραπευτές.
Τώρα έχει μπει η Τηλεϊατρική στη ζωή μας, θα μπει ακόμη περισσότερο μετά από την τελευταία υπουργική απόφαση. Εδώ πώς εμπλέκεται η Φυσικοθεραπεία; Δηλαδή τι σημαίνει
Τηλεφυσικοθεραπεία και πώς εφαρμόζεται;
Άλλαξε πάρα πολύ με τον κορωνοϊό. Τηλεφυσικοθεραπεία υπήρξε με το ίδρυμα Χατζηπατέρειο στον Πειραιά, που ασχολείται με παιδιά με ειδικές ανάγκες. Εκεί υπάρχει συμβουλευτική όταν κάποιο παιδάκι με ειδικές ανάγκες βρίσκεται σε νησί, να δείχνουν τι πρέπει να κάνει. Εμείς το είχαμε προτείνει αυτό με τους Φυσικοθεραπεύτες. Ήθελαν οι συνάδελφοι που ήταν στο Αττικό να το προσφέρουν, να κάνουν Τηλεφυσικοθεραπεία στις άγονες περιοχές, στα νησιά, εκεί που δεν υπάρχει Φυσικοθεραπευτής.
Πολύ ωραία. Και πώς γίνεται αυτό;
Άλλαξε η εντυπωσιακά και με τον κορωνοϊό που είναι αναπνευστική Φυσικοθεραπεία. Δηλαδή, εγώ σας βλέπω, παρακολουθώ την αναπνοή σας, δίνω συμβουλές για το πότε πρέπει να εισπνεύσετε, πότε πρέπει να εκπνεύσετε, ποιες ασκήσεις μπορείτε να κάνετε. Το δύσκολο είναι ότι πρέπει, ειδικά στην πρώτη θεραπεία της αξιολόγησης να είστε από κοντά, για να μπορέσω να δω πραγματικά τις δυνάμεις σας, ώστε να μπορώ να σας παρακολουθώ τις υπόλοιπες μέρες, όταν θα είστε στο σπίτι σας ή σε μια απομακρυσμένη περιοχή. Αυτό δούλεψε πάρα πολύ παγκοσμίως και προσέφερε πάρα πολύ επειδή φοβόντουσαν κάποιοι το πρώτο διάστημα. Δεν υπήρχαν μάσκες, το ξέρετε, στην περίοδο του COVID -19 είχαμε θέματα. Ήταν μια πολύ καλή βοήθεια να μπορείς να βοηθήσεις τον άλλο, να τον κάνεις να μάθει να κάνει διαφραγματική αναπνοή, πώς να κάνει σωστή τεχνική στο να βήξει και να μπορέσει αποχρέμψει τα φλέματα, να μπορέσει να συνέλθει.
Ήταν κάτι πάρα πολύ καλό.
Σε θέματα ισορροπίας υπάρχει ο φόβος, δηλαδή στο εξωτερικό το βάζουν αν πάει βοηθός ή αν υπάρχει κάποιος εκπαιδευμένος από το σπίτι να είναι κοντά του, μην πέσει. Και αυτό δεν είναι το ίδιο με τη Φυσικοθεραπεία που θα κάνεις από κοντά. Αλλά εάν ο άλλος είναι σε ένα βουνό, σε ένα χωριό μακριά, λαμβάνει βοήθεια. Όμως οι άνθρωποι που έχουν θέματα κινητικά, πρέπει να είσαι από κοντά, γιατί υπάρχουν θέματα ασφάλειας. Αλλά σας λέω αν κάποιος μένει σε ένα απομακρυσμένο χωριό που δεν υπάρχει πρόσβαση και δεν υπάρχει Φυσικοθεραπευτής, εμείς είχαμε ζητήσει όταν είχαν γίνει ΚΟΜΥ να μπορούν και Φυσικοθεραπευτές στο προσωπικό αυτό, ώστε να μπορέσουν να δίνουν μια συμβουλή, μια βοήθεια στα άτομα που δεν έχουν τη δυνατότητα να πάνε στις δομές.
Άρα να υπάρχει σύνδεση με τον Γιατρό και ίσως κάποιος φροντιστής να μπορεί να συμβάλει.
Ναι, θα μπορούσε να αναγνωρίσει τα περιστατικά και να πει «Εκεί έχουμε 5 ανθρώπους, δεν τους έχει δει κανείς τόσα χρόνια, πήγαινε να τους δώσεις κάποιες συμβουλές». Θα μπορούσε να γίνει, αλλά ακόμα δεν έχει γίνει, ελπίζουμε στο μέλλον.
Άρα, από τα αποτελέσματα και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, βλέπετε ότι συμβάλλει θετικά η Φυσικοθεραπεία.
Είναι θετικά τα στοιχεία. Τους προβληματίζει το θέμα των αμοιβών, δηλαδή πώς θα πληρωθούν, αν θα πληρωθούν. Συνήθως το κάνουν δημόσιοι φορείς, πανεπιστημιακά ιδρύματα, είναι δύσκολο να υπάρχει αποζημίωση με τα ταμεία, σε όλες τις χώρες το έχουν δει αυτό. Στην Αμερική το δουλεύουν και στην Αυστραλία αρκετά χρόνια σε απομακρυσμένες περιοχές, που υπάρχουνε καλύψεις και από ασφαλιστικά ταμεία και ιδιωτικές ασφάλειες που σε καλύπτουν σε αυτήν τη διαδικασία.
Στην Ελλάδα είναι ακόμα στην αρχή του. Τώρα επειδή βγήκε και μια νέα υπουργική απόφαση που αφορά στην Τηλεϊατρική, ίσως είναι μία αφορμή τώρα κάποια πράγματα να μπορέσουν να θεσμοθετηθούν.
Αλλά προσέξτε, δεν θέλουμε να θεσμοθετούνται πράγματα και να μπαίνουν στον ήδη υπάρχοντα προϋπολογισμό. Δηλαδή εμείς έχουμε χαρεί, γιατί ξαφνικά μίλησε για το λεμφοίδημα, για τις γυναίκες. Αναγνωρίζεται ο ρόλος και πόσο σημαντική είναι η Φυσικοθεραπεία σε αυτήν την πάθηση. Υπάρχουν τόσοι ασθενείς, τόσες θεραπείες, ούτε ένα ευρώ παραπάνω από τον προϋπολογισμό. Άρα μεγαλύτερο clawback, μεγαλύτερη πίεση, χαμηλότερη ποιότητα. Σίγουρα χρειάζεται χρήματα παραπάνω. Όταν προσθέτει κάτι θα πρέπει να είναι προϋπολογισμένο, και αυτό να κοστολογείται, για να μπορέσει να είναι δίκαιο. Και στα διαγνωστικά είχαν τέτοια προβλήματα.
Αποτελεί και το clawback πολύ μεγάλο πρόβλημα, και οι χαμηλές τιμές αποζημίωσης. Τώρα, τι θα συμβουλεύατε τους νέους επαγγελματίες, που θα μπουν τώρα στον κλάδο της Φυσικοθεραπείας;
Να παρακολουθούν συνεχώς τις νέες ευκαιρίες της εκπαίδευσης. Θα δίνε πολύ σημαντικό, πέρα από το επίπεδο που θα αποκτήσουν από τα εξαιρετικά πανεπιστημιακά ιδρύματα που υπάρχουν, να είναι συνεχώς ενημερωμένοι, γιατί οι εξελίξεις τρέχουν πάρα πολύ γρήγορα. Το πιο σημαντικό είναι να είσαι ενημερωμένος στο τι νέο υπάρχει. Η Ιατρική συνεχώς εξελίσσεται, νέες θεραπείες, νέα διαγνωστικά συστήματα, να είσαι διαβασμένος, να μην χάνεις την επαφή.
Πρέπει όπως έφυγες από την Σχολή, να συνεχίσεις για όσα χρόνια δουλεύεις, να είσαι ενημερωμένος, για να μπορείς να προσφέρεις ό,τι καλύτερο μπορείς στον ασθενή σου, αυτό είναι το πιο σημαντικό για τα παιδιά. Και το καλό είναι ότι μπορούν να συμβληθούν με τον ΕΟΠΥΥ αμέσως σε μισθολογική σύμβαση, μπορούν να ξεκινήσουν από το πρώτο βήμα τα παιδιά, το έχουμε φροντίσει.
Όταν λέτε πρώτο βήμα, δηλαδή μετά από πόσο διάστημα;
Αμέσως μπορεί να κάνει σύμβαση, για να καλύπτει κάποια περιστατικά κατ’ οίκον, ή να ανοίξει ένα Φυσικοθεραπευτήριο σε μια πόλη, αφού κάνει μία την κατάλληλη εκπαίδευση. Είναι μεγάλη η επιτυχία που έχουμε κάνει, για τα νέα παιδιά να μπορούμε να τους στηρίξουμε.
Είναι πολύ σημαντικό. Ξεκινώντας κάποιος σίγουρα βοηθιέται πολύ με το να μπορεί να κάνει μια σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ. Οπότε βοηθάς και τον Φυσικοθεραπευτή και τους ασθενείς, γιατί όπως είπαμε πριν, υπάρχουν ελλείψεις. Εσείς ποια πιστεύετε ότι είναι τα επόμενα βήματα, έτσι ώστε να εξελιχθεί το επάγγελμα του Φυσικοθεραπευτή στην Ελλάδα;
Θα πρέπει να γίνουν ειδικότητες, δηλαδή να υπάρχουν εξειδικεύσεις στη Φυσικοθεραπεία. Εμείς παλεύουμε πάνω σε αυτό, υπάρχει Ινστιτούτο Επιστημονικών Θεμάτων, με εξαιρετικούς ακαδημαϊκούς, με Πρόεδρο τον κ. Γιόφτσο, που είναι Πρόεδρος Τμήματος της Φυσικκοθεραπείας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Φτιάχνουμε καλά προγράμματα, ώστε να υπάρχει ένα σοβαρό και καλό πρόγραμμα εκπαίδευσης. Για να μπορέσουμε να πάμε το επόμενο βήμα θα πρέπει να υπάρχουν εξειδικεύσεις, να μπορέσουμε να ανεβάσουμε ακόμα περισσότερο την ποιότητα της Φυσικοθεραπείας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Και αυτό που πρέπει να κυνηγήσουμε εμείς είναι δίκαιες αμοιβές και σίγουρα προσλήψεις. Δηλαδή το δημόσιο ότι δεν έχει τα ελάχιστα standards να έχει τους ελάχιστους Φυσικοθεραπευτές που πρέπει, δημιουργεί πρόβλημα και στον ιδιωτικό τομέα. Γιατί αν φύγεις από ένα νοσοκομείο και σου πουν ότι μπορείς να το κάνεις μόνος σου, θα ζήσεις μια ζωή που εύκολα θα ξαναπέφτεις. Η δεύτερη πτώση είναι πιο επικίνδυνη, μπορεί να μη σηκωθείς και ποτέ. Γιατί αν κάποιος δεν φροντίσει να αποκτήσει κινητικότητα, εύκολα ξαναπέφτει. Άρα είναι σημαντικό να υπάρχει και μια δημόσια κάλυψη, δημόσια παρέμβαση, για να μπορέσουμε να έχουμε ένα επίπεδο Φυσικοθεραπείας που αξίζει για τους Έλληνες πολίτες.
Πιστεύετε ότι οι Φυσικοθεραπευτές που εργάζονται στο δημόσιο τομέα, οικονομικά είναι ευχαριστημένοι;
Κανένας δεν είναι ευχαριστημένος από τον δημόσιο τομέα, δηλαδή το κάνεις επειδή γνωρίζεις ότι υπάρχει σταθερότητα, σιγουριά, κάποιες εκπαιδεύσεις, αλλά όποιον και να ρωτήσετε από το δημόσιο, θα ήταν περίεργο να είναι ευχαριστημένος οικονομικά.
Άρα είναι άλλο ένα ζητούμενο, να το υπογραμμίσουμε, να αυξηθούν και οι μισθοί των Φυσικοθεραπευτών που εργάζονται στις δημόσιες δομές.
Εκτός από τους μισθούς, είναι ότι είναι μια χειρωνακτική δουλειά. Δηλαδή πρέπει να υποστηρίξεις τον άλλο, να τον στηρίξεις, να τον βοηθήσεις, να τον σταματήσεις, να πιάσεις το βάρος του για να τον σηκώσεις. Εντάξει να το κάνει κάποιος που είναι στα 45, στα 50, στα 25. Υπάρχουν συνάδερφοι που φτάνουν στα 60, στα 62 έτη και δεν υπάρχουν εναλλακτικές για το πώς θα προχωρήσουν μετά. Κανονικά θα πρέπει να ανοίγουν θέσεις και μέσα στη διοίκηση ώστε οι Φυσικοθεραπευτές να μεταλαμπαδεύουν τη γνώση στους επόμενους, να συνεργάζονται με πανεπιστήμια ή να κάνουν έρευνες ποιότητας για τη δουλειά. Υπάρχουν διοικητικά κομμάτια. Αυτό είναι θέμα πολιτικής υγείας, που δεν υπάρχει.
Εγώ το βλέπω σε συναδέλφους που είναι στα 55 έτη, που δυσκολεύονται πάρα πολύ και όμως δεν σταματάνε, γιατί έχουν το φιλότιμο. Λένε «Άμα δεν το κάνουμε εμείς, αυτός δεν θα περπατήσει, δεν θα σηκωθεί, δεν θα σταθεί» και δουλεύουν. Η έλλειψη προσωπικού και η έλλειψη παρακίνησης του προσωπικού δημιουργεί μεγάλα προβλήματα. Οι πρώτοι Φυσικοθεραπευτές έχουν διοριστεί το 1990, οπότε καταλαβαίνετε πού βρισκόμαστε και σε ποιες ηλικίες βρίσκονται πάρα πολλοί συνάδελφοι.
