Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!9 φώκιες έχουν βγει θετικές στη λύσσα –το πρώτο σημαντικό ξέσπασμα της νόσου στον κόσμο σε θαλάσσια θηλαστικά– και άνθρωποι σαν εμένα παρακολουθούν το νερό κατά μήκος αυτής της ακτογραμμής μήκους 600 χιλιομέτρων για διαφορετικό λόγο. «Ήμουν έξω για σερφ τις προάλλες, όταν αυτή η φώκια εμφανίστηκε στη σύνθεση [των σέρφερ] για να λιαστεί», λέει ο Gregg Oelofse, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση ακτών για το συμβούλιο του Κέιπ Τάουν. «Συνήθως, οι σέρφερ απολάμβαναν την αλληλεπίδραση. Αλλά τώρα όλοι κωπηλατούσαν όσο πιο γρήγορα μπορούσαν για να ξεφύγουν».
Τον περασμένο μήνα, μια φώκια δάγκωσε πολλούς σέρφερ μέσα σε λίγα λεπτά και μια άλλη φώκια κολύμπησε στην ακτή με φρικτούς τραυματισμούς στο πρόσωπο που θα μπορούσαν να είχαν προκληθεί μόνο από ένα σοβαρά επιθετικό ζώο. Αυτές οι επιθέσεις έπεισαν τις αρχές να κάνουν ευθανασία σε τέσσερα ζώα και να στείλουν τα σώματά τους για να υποβληθούν σε εξετάσεις για λύσσα. Τρεις από αυτές τις τέσσερις φώκιες βρέθηκαν θετικές και ο αριθμός των κρουσμάτων έχει αυξηθεί από τότε σε εννέα.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Πρετόρια αναλύουν την αλληλουχία του ιού για να προσδιορίσουν πού και πότε η λύσσα εισήλθε στον πληθυσμό της φώκιας. Η λύσσα είναι ενδημική μεταξύ πολλών άγριων ζώων στη νότια Αφρική (τσακάλια, για παράδειγμα), αλλά τα περισσότερα από αυτά τα ζώα δεν ζουν κοντά στον άνθρωπο. Η συμπεριφορά της φώκιας άρχισε να αλλάζει πριν από μερικά χρόνια. Ο Oelofse και η ομάδα του παρατήρησαν μια αξιοσημείωτη αύξηση της επιθετικότητας της φώκιας στο Κέιπ Τάουν στα τέλη του 2021, μετά από περιοδικές αναφορές φώκιες που επιτίθενται σε ανθρώπους.
Για να κατανοήσουν αυτήν την εξαιρετικά ασυνήθιστη συμπεριφορά, συνεργάστηκαν με ναυτικούς επιστήμονες από έναν τοπικό ερευνητικό οργανισμό, τη Sea Search, και μια οργάνωση για την καλή διαβίωση των ζώων, την SPCA, για να πιάσουν ζώα και να τα δοκιμάσουν. Θεώρησαν τη λύσσα ως πιθανή αιτία, αλλά το γεγονός ότι υπήρξε μόνο μία καταγεγραμμένη περίπτωση λύσσας από φώκια – στα νησιά Σβάλμπαρντ της Νορβηγίας το 1980 – υποδηλώνει ότι αυτό ήταν πολύ απίθανο.
Ο Oelofse τονίζει ότι ο αυξανόμενος αριθμός κρουσμάτων δεν αποτελεί ένδειξη της εκθετικής αύξησης της επιδημίας. «Δοκιμάζουμε αναδρομικά τα ζώα που έχουν υποστεί ευθανασία», λέει. «Είμαστε πολύ τυχεροί που η Sea Search δειγματοληψία και κράτησε 120 εγκεφάλους τα τελευταία δυόμισι χρόνια». Η δοκιμή αυτών των εγκεφάλων θα τους επιτρέψει να έχουν μια καλύτερη εικόνα για το πότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά η λύσσα στον πληθυσμό και πόσο έχει εξαπλωθεί. Θα συνεχίσουν να δοκιμάζουν τα ζώα που υποπτεύονται ότι έχουν λύσσα.
Στην ακτογραμμή του Κέιπ Τάουν, κολυμβητές και σέρφερ σαν εμένα δίνεται ένα σαφές μήνυμα: όποιος δαγκωθεί από φώκια, ανεξάρτητα από πόσο καιρό πριν, πρέπει να αναζητήσει αμέσως ιατρική βοήθεια. Η λύσσα μπορεί να πάρει οπουδήποτε από μια εβδομάδα έως δύο χρόνια για να επωαστεί, με λίγους μήνες να είναι ο κανόνας. Αλλά τα στοιχεία που έχει δει ο Oelofse για αναφορές είναι καθησυχαστικά. «Πιστεύουμε ότι αρκετοί άνθρωποι έχουν δαγκωθεί από λυσσασμένες φώκιες, αλλά ευτυχώς κανένας άνθρωπος δεν έχει μολυνθεί ακόμα», λέει. «Δεν ξέρουμε γιατί. Ίσως το ποσοστό μεταφοράς είναι χαμηλό; Το αλμυρό νερό στο στόμα τους μειώνει το ιικό φορτίο;»
Δύο εκατομμύρια φώκιες από το Cape ζουν σε αποικίες που εκτείνονται από τη νότια Αγκόλα έως τον κόλπο Algoa στην ανατολική ακτή της Νότιας Αφρικής, λέει ο Δρ Greg Hofmeyr, θαλάσσιος βιολόγος που μελετά τις φώκιες εδώ και 32 χρόνια. «Μπορούν να περνούν μέρες έως εβδομάδες στη θάλασσα, καλύπτοντας τεράστιες αποστάσεις και μόνο περιστασιακά πηγαίνουν σε νησιά για να ξεκουραστούν ή να ζευγαρώσουν». Όταν βρίσκονται σε αυτές τις υπεράκτιες αποικίες, ωστόσο, ζουν σε εξαιρετικά κοντινή απόσταση, όπου γίνονται συχνοί καυγάδες. Η λύσσα μεταδίδεται κυρίως μέσω του σάλιου, επομένως υπάρχει ανησυχία ότι η ασθένεια θα μπορούσε να εξαπλωθεί γρήγορα ανάμεσα στις φώκιες.
