Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!Για δεκαετίες, το ξύπνημα συνδεόταν με το άγχος, κυρίως λόγω μελετών για την κορτιζόλη, την ορμόνη που συχνά συσχετίζεται με τις αντιδράσεις στο στρες. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη ανέτρεψε αυτή την υπόθεση, αποκαλύπτοντας ότι η αύξηση των επιπέδων κορτιζόλης κατά το ξύπνημα μπορεί να μην υποδεικνύει άγχος, αλλά να εξυπηρετεί μια σημαντική βιολογική λειτουργία άσχετη με τη συναισθηματική δυσφορία.
Η κορτιζόλη, γνωστή και ως “ορμόνη του στρες,” παίζει καθοριστικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού, της ανοσολογικής απόκρισης και του κύκλου ύπνου-αφύπνισης. Προηγούμενες μελέτες είχαν εντοπίσει ένα φαινόμενο όπου τα επίπεδα κορτιζόλης αυξάνονται απότομα λίγο μετά το ξύπνημα. Αυτή η αύξηση είχε θεωρηθεί ένδειξη ότι το σώμα προετοιμάζεται για πιθανούς στρεσογόνους παράγοντες μέσα στην ημέρα. Ωστόσο, η νέα έρευνα υποδεικνύει ότι αυτή η αύξηση είναι μια φυσική, προσαρμοστική διαδικασία που ενεργοποιεί συστήματα του οργανισμού και δεν σχετίζεται με το άγχος.
Η μελέτη ανέλυσε τα επίπεδα κορτιζόλης σε συμμετέχοντες υπό ελεγχόμενες συνθήκες, διακρίνοντας προσεκτικά μεταξύ δεικτών χρόνιου άγχους και συνηθισμένων φυσιολογικών αλλαγών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αύξηση της κορτιζόλης μετά το ξύπνημα ήταν σταθερή ανεξάρτητα από τα επίπεδα άγχους ή τη συναισθηματική κατάσταση των συμμετεχόντων. Σημαντικό είναι ότι τα άτομα που ανέφεραν χαμηλά επίπεδα άγχους στην καθημερινότητά τους παρουσίασαν παρόμοια μοτίβα αύξησης της κορτιζόλης με εκείνα που βίωναν υψηλότερο άγχος, καταρρίπτοντας την ιδέα ότι το ξύπνημα προκαλεί άγχος.
Ένα βασικό εύρημα της μελέτης είναι ότι η αύξηση της κορτιζόλης φαίνεται να είναι απαραίτητη για τη μετάβαση του σώματος από την κατάσταση ανάπαυσης στην εγρήγορση. Η πρωινή αυτή αύξηση υποστηρίζει την ενεργοποίηση του μεταβολισμού, ενισχύει την εγρήγορση και προετοιμάζει τις γνωστικές λειτουργίες για τις απαιτήσεις της ημέρας. Αυτό εναρμονίζεται με τον γενικότερο ρόλο της κορτιζόλης στη διατήρηση των κιρκάδιων ρυθμών και στην προσαρμογή του σώματος στις περιβαλλοντικές ανάγκες.
Αυτή η ανακάλυψη έχει πρακτικές επιπτώσεις. Η κατανόηση ότι η πρωινή αύξηση της κορτιζόλης δεν συνδέεται απαραίτητα με το άγχος μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αναθεωρήσουν τις πρωινές τους συνήθειες. Για παράδειγμα, η αποφυγή στρεσογόνων δραστηριοτήτων, όπως ο έλεγχος email αμέσως μετά το ξύπνημα, μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία μιας θετικής αρχής στην ημέρα.
Συμπερασματικά, το ξύπνημα δεν είναι από τη φύση του αγχωτικό, και ο ρόλος της κορτιζόλης το πρωί αντικατοπτρίζει τη βιολογική προσαρμογή και όχι τη δυσφορία. Αυτή η ανακάλυψη αλλάζει την οπτική για την κορτιζόλη, προσφέροντας μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση των καθημερινών ρυθμών του σώματος και της επίδρασής τους στην υγεία και την ευεξία.
