Η προοδευτική υπερπυρηνική παράλυση (PSP), μια μυστηριώδης και θανατηφόρα νευρολογική διαταραχή, συνήθως παραμένει αδιάγνωστη μέχρι να πεθάνει ένας ασθενής και να πραγματοποιηθεί νεκροψία. Αλλά τώρα, οι ερευνητές του UC San Francisco βρήκαν έναν τρόπο να εντοπίσουν την πάθηση όσο οι ασθενείς είναι ακόμα ζωντανοί. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Neurology στις 3 Ιουλίου βρήκε ένα μοτίβο στο νωτιαίο μυελό ασθενών με PSP, χρησιμοποιώντας μια νέα τεχνολογία υψηλής απόδοσης που μπορεί να μετρήσει χιλιάδες πρωτεΐνες σε μια μικροσκοπική σταγόνα υγρού.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι οι βιοδείκτες πρωτεΐνης θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη ενός διαγνωστικού τεστ και στοχευμένων θεραπειών για να σταματήσουν τη θανατηφόρα τροχιά της νόσου. Η διαταραχή πέρασε τα ραντάρ του κοινού πριν από 25 χρόνια, όταν ο Ντάντλεϊ Μουρ, ο πρωταγωνιστής του «10» και του «Άρθουρ», μοιράστηκε τη διάγνωση του PSP. Συχνά συγχέεται με τη νόσο του Πάρκινσον, αλλά το PSP αναπτύσσεται πιο γρήγορα και οι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται στις θεραπείες για τη νόσο του Πάρκινσον. Οι περισσότεροι ασθενείς με PSP πεθαίνουν μέσα σε περίπου επτά χρόνια μετά την έναρξη των συμπτωμάτων τους.
Η διάγνωση είναι το κλειδί, γιατί οι θεραπείες λειτουργούν καλύτερα νωρίς
Το PSP πιστεύεται ότι ενεργοποιείται από τη συσσώρευση πρωτεϊνών tau που προκαλεί την αποδυνάμωση των κυττάρων και τον θάνατο. Είναι ένας τύπος μετωποκροταφικής άνοιας (FTD) που επηρεάζει τη γνωστική λειτουργία, την κίνηση και τη συμπεριφορά. Τα χαρακτηριστικά συμπτώματά του περιλαμβάνουν κακή ισορροπία με συχνές πτώσεις προς τα πίσω και δυσκολίες στην κίνηση των ματιών πάνω-κάτω.
“Σε αντίθεση με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, δεν υπάρχουν σαρώσεις ταυ, εξετάσεις αίματος ή μαγνητικές τομογραφίες που να παρέχουν οριστική διάγνωση του PSP. Για πολλούς ασθενείς η ασθένεια περνά απαρατήρητη”, δήλωσε ο συν-πρεσβύτερος συγγραφέας Julio Rojas, MD, Ph.D., του UCSF. Τμήμα Νευρολογίας, Κέντρου Μνήμης και Γήρανσης και του Weill Institute for Neurosciences. «Όταν εγκριθούν νέα φάρμακα για το PSP, η καλύτερη ευκαιρία για τους ασθενείς θα είναι να λαμβάνουν θεραπεία στην πιο πρώιμη φάση της νόσου όταν είναι πιο πιθανό να είναι αποτελεσματική», είπε.
Η αδυναμία αναγνώρισης του PSP παρεμπόδισε την ανάπτυξη νέων θεραπειών, σύμφωνα με τον συν-ανώτερο συγγραφέα Adam Boxer, MD, Ph.D., προικισμένο καθηγητή στη μνήμη και τη γήρανση στο Νευρολογικό Τμήμα του UCSF και διευθυντή του Alzheimer’s Disease and Frontotemporal. Πρόγραμμα κλινικών δοκιμών άνοιας. «Προηγούμενη έρευνα έχει υπογραμμίσει την αξία πολλών μη ειδικών βιοδεικτών νευροεκφυλισμού στο PSP, αλλά είχαν περιορισμένη ευαισθησία και ειδικότητα για τη διάγνωση, ιδιαίτερα σε αυτό το κρίσιμο πρώιμο στάδιο της νόσου», είπε.
Οι ερευνητές μέτρησαν τους βιοδείκτες πρωτεΐνης χρησιμοποιώντας την τεχνολογία υψηλής απόδοσης για ανάλυση πρωτεϊνών, η οποία βασίζεται σε μόρια που συνδέονται με πρωτεΐνες με υψηλή επιλεκτικότητα και ειδικότητα. Στη μελέτη συμμετείχαν 136 συμμετέχοντες, με μέσο όρο ηλικίας 70 ετών, και περιλάμβαναν ασθενείς από UCSF και άλλα ιδρύματα με συμπτώματα που συμφωνούν με το PSP, καθώς και περιπτώσεις PSP που επιβεβαιώθηκαν με αυτοψία. Οι επιστήμονες συνέκριναν βιοδείκτες από αυτές τις περιπτώσεις με τους ζωντανούς ασθενείς, καθώς και με υγιείς συμμετέχοντες και με ασθενείς με άλλες μορφές FTD.
Οι ερευνητές βρήκαν χαμηλότερα επίπεδα των περισσότερων πρωτεϊνών σε άτομα με επιβεβαιωμένο ή ύποπτο PSP, σε σύγκριση με τους υγιείς συμμετέχοντες στη μελέτη. Η υπογραφή πρωτεΐνης των περιπτώσεων PSP που επιβεβαιώθηκαν με αυτοψία διέφερε επίσης από τις περιπτώσεις που επιβεβαιώθηκαν με αυτοψία άλλων μορφών FTD, καθώς και των ζωντανών ασθενών. Όλοι όσοι είχαν επιβεβαιωμένο ή ύποπτο PSP είχαν υψηλότερα επίπεδα πρωτεϊνών που σχετίζονται με νευροεκφυλισμό. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ορισμένες φλεγμονώδεις πρωτεΐνες που συσχετίζονται με τη σοβαρότητα της νόσου και μειώνουν τις πρωτεΐνες που σχετίζονται με αρκετές κρίσιμες λειτουργίες των εγκεφαλικών κυττάρων που θα μπορούσαν να χειριστούν με μελλοντικές θεραπείες.
«Αυτή η εργασία στοχεύει στη δημιουργία ενός πλαισίου για τη χρήση αυτών των πρόσφατα αναγνωρισμένων πρωτεϊνών σε μελλοντικές κλινικές δοκιμές», δήλωσε η πρώτη συγγραφέας, η Amy Wise, πρώην του Τμήματος Νευρολογίας του UCSF και του Κέντρου Μνήμης και Γήρανσης και επί του παρόντος φοιτήτρια ιατρικής στο UC Davis. «Ελπίζουμε να φτάσουμε σε ένα σημείο όπου ένας μόνο βιοδείκτης, ή μια ομάδα βιοδεικτών από μια εξέταση αίματος ή οσφυονωτιαία παρακέντηση, μπορεί να παρέχει οριστικά διαγνωστικά και προγνωστικά αποτελέσματα για την προοδευτική υπερπυρηνική παράλυση».