Βρείτε μας στο Google News. Πατήστε εδώ!Τι θα γινόταν αν οι βιολογικοί μηχανισμοί που προκαλούν τη σκλήρυνση κατά πλάκας ενεργοποιούνταν χρόνια πριν από την κλινική διάγνωση; Αυτό προτείνει μια ομάδα του Ινστιτούτου Εγκεφάλου του Παρισιού σε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Neurology. Οι ερευνητές δείχνουν ότι, σε πληθυσμιακή κλίμακα, η συχνότητα διαταραχών όπως η κατάθλιψη, η δυσκοιλιότητα και οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος σχετίζεται με τη διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας πέντε χρόνια αργότερα. Αυτά τα αποτελέσματα περιγράφουν μια πρόδρομη φάση της νόσου, αλλά σε αυτό το στάδιο, δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη μιας τεχνικής έγκαιρης ανίχνευσης.
Τι είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας;
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια νευρολογική ασθένεια στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στη μυελίνη, το προστατευτικό περίβλημα των νευρικών ινών, η οποία παίζει κρίσιμο ρόλο στη διάδοση των νευρικών ερεθισμάτων μεταξύ του εγκεφάλου και των περιφερικών οργάνων. Στη Γαλλία, 120.000 άτομα προσβάλλονται από σκλήρυνση κατά πλάκας, η διαχείριση της οποίας έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία δέκα χρόνια. Δυστυχώς, δεν υπάρχει ακόμα καμία θεραπεία για το οποίο να μιλάμε – και καμία θεραπευτική λύση για το 15% των ασθενών με προοδευτική μορφή.
“Μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες με τη σκλήρυνση κατά πλάκας είναι ότι δεν παρατηρούμε μια αυστηρή αντιστοιχία μεταξύ της σοβαρότητας των βλαβών στις νευρικές ίνες και των συμπτωμάτων των ασθενών. Αυτό περιορίζει σημαντικά την ικανότητά μας να προβλέψουμε την πορεία της νόσου”, δήλωσε η καθ. Céline Louapre. ένας νευρολόγος στο νοσοκομείο Pitié-Salpêtrière και επικεφαλής του κέντρου κλινικών ερευνών του Ινστιτούτου Εγκεφάλου του Παρισιού, εξηγεί. «Η πρόκληση σήμερα είναι να εντοπιστεί η ασθένεια όσο το δυνατόν νωρίτερα, πολύ πριν οι βλάβες είναι ορατές στην μαγνητική τομογραφία, με την ελπίδα να καθυστερήσει η εμφάνιση της αναπηρίας».
Αρκετές μελέτες έχουν ήδη υποδείξει ότι, σε ορισμένους ασθενείς, υπήρχαν ανεπαίσθητα συμπτώματα έως και δέκα χρόνια πριν από τη διάγνωση. Αυτό που απέμεινε ήταν να ποσοτικοποιηθεί αυτό το φαινόμενο σε πληθυσμιακή κλίμακα για να οριστεί αυστηρά μια «πρόδρομη φάση» της σκλήρυνσης κατά πλάκας, δηλαδή μια περίοδος κατά την οποία η ασθένεια επικρατεί διακριτικά. Επιπλέον, η καλύτερη κατανόηση των πρώιμων συμπτωμάτων της ΣΚΠ θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να εντοπίσουν την ακριβή στιγμή που ξεκινά η φλεγμονώδης διαδικασία που προκαλεί βλάβες στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
ΣΚΠ: Αξιοποίηση μαζικών επιδημιολογικών δεδομένων
Για το σκοπό αυτό, ο Πρ. Η Céline Louapre, συνοδευόμενη από τους Octave Guinebretière και Thomas Nedelac, συνέκρινε τα δεδομένα υγείας 20.174 ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας, 54.790 ασθενών χωρίς σκλήρυνση κατά πλάκας και 37.814 ασθενών που πάσχουν από δύο αυτοάνοσα νοσήματα που, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, επηρεάζουν κυρίως γυναίκες και νεαρούς ενήλικες — συγκεκριμένα 30,47 ασθενείς με νόσο του Crohn και 7.337 με λύκο.
Χρησιμοποιώντας ανώνυμα ιατρικά αρχεία από το Δίκτυο Βελτίωσης Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (THIN), η ομάδα ανέλυσε την πορεία της υγείας αυτών των ασθενών, εστιάζοντας στη συχνότητα 113 κοινών συμπτωμάτων και ασθενειών για πέντε χρόνια πριν και πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση. Μια παρόμοια περίοδος αναφοράς χρησιμοποιήθηκε για ασθενείς ελέγχου χωρίς αυτοάνοση νόσο. Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι πέντε συμπτώματα συνδέθηκαν σημαντικά με μια μεταγενέστερη διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας: κατάθλιψη, σεξουαλικές διαταραχές, δυσκοιλιότητα, κυστίτιδα και άλλες λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
ΣΚΠ: Ρίχνοντας φως στην τροχιά της νόσου
Ωστόσο, αυτά τα πέντε συμπτώματα εμφανίστηκαν επίσης στην πρόδρομη φάση του λύκου και της νόσου του Crohn, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι ειδικά για την ΣΚΠ. Το πιο σημαντικό, είναι επίσης ευρέως διαδεδομένα σε υγιή άτομα. «Αυτά τα σημάδια από μόνα τους δεν θα είναι αρκετά για να κάνουμε μια έγκαιρη διάγνωση, αλλά σίγουρα θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα τους μηχανισμούς της σκλήρυνσης κατά πλάκας – η οποία έχει πολλές αιτίες – και να ανασυνθέσουμε τη φυσική της ιστορία», προσθέτει. «Τέλος, αυτά τα νέα δεδομένα υποστηρίζουν την ιδέα ότι η ασθένεια ξεκινά πολύ πριν από την εμφάνιση των κλασικών νευρολογικών συμπτωμάτων».
Μόνο ένα μικρό κλάσμα ανθρώπων που αντιμετωπίζουν κατάθλιψη, σεξουαλικά προβλήματα, δυσκοιλιότητα και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος θα διαγνωστεί με αυτοάνοση νόσο λίγα χρόνια αργότερα. Αλλά σε πληθυσμούς με συγκεκριμένο κίνδυνο – σε ορισμένες οικογενείς μορφές σκλήρυνσης κατά πλάκας, για παράδειγμα – αυτά τα σημάδια θα βοηθήσουν στην έγκαιρη προειδοποίηση και ίσως οδηγήσουν σε θεραπευτική παρέμβαση.
